Van Haber

Doç.Dr. Sebattin Çelik : Coğrafyan Kanserindir

Abone Ol

Türkiye İstatistik Kurumu ülkenin kanser haritasını çıkardı. Haritaya göre en çok vaka yaşanan bölgeler Doğu Anadolu Bölgesi ve Marmara olurken Van en çok kanser vakalarının bulunduğu şehirlerarasında ilk 10’da yer aldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ülkemizdeki kanserle mücadelede önemli bir veri paylaştı. Yapılan araştırmalar sonucunda, Türkiye genelinde kanser nedeniyle ölüm oranlarının en yüksek olduğu iller belirlendi. İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölüm oranları incelendiğinde, bazı şehirlerde bu oranların diğerlerine göre belirgin bir şekilde daha yüksek olduğu tespit edildi. Verilere göre Marmara Bölgesi'nde özellikle sigaradan kaynaklanan kanserler ön plana çıkarken, Karadeniz Bölgesi'nde tiroid ve tiroide bağlı kanserler, Doğu Anadolu Bölgesi ve Van’da sıcak çay içmeye bağlı yemek borusu ve mide kanserleri, Güneydoğu Anadolu'da mide kanserleri, İç Anadolu Bölgesi'nde akciğer, mide ve kalın bağırsak kanseri, sahil kesimlerinde ise mesane kanseri sık görülüyor.

VAN İLK 10’DA YER ALIYOR

Türkiye'nin kanserle mücadelesinde erken teşhis ve tedaviye verilen önem ön plana çıkıyor. Ancak ülkemizdeki kanser ölüm oranlarının hala yüksek olması endişe verici bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Neredeyse 5 kişiden 1'inin kanser nedeniyle hayatını kaybettiği ülkemizde, bu konuda daha fazla çaba sarf edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Türkiye genelinde kanser sebebiyle ölüm oranlarının en yüksek olduğu şehirler sıralamasında Ağrı ilk sırada yer alırken, Van bu sıralamada yüzde 18,2 ile ilk 10'da yer aldı. Özellikle Van'da en fazla görülen kanser türünün mide ve yemek borusu kanseri olarak kayıtlara geçti.

KANSERİN EN ÇOK OLDUĞU İLLER

Kanserin en çok görüldüğü iller sıralamasında Ağrı yüzde 21,8 ile ilk sırada yer alırken Ağrı’yı sırasıyla yüzde 18.8 ile Kars, yüzde 18.6 ile Iğdır, yüzde 18.6 ile Erzurum, yüzde 18.5 ile Bayburt, yüzde 18.5 ile Ankara, yüzde 18.2 ile Van, yüzde 18 ile Sakarya, yüzde 17.9 ile Tekirdağ, yüzde 17.8 ile İstanbul takip etti.

KANSER ÖLÜMLERİNİN EN AZ GÖRÜLDÜĞÜ İLLER
Kanser ölümlerinin en az olduğu iller ise yüzde 8,5 ile Siirt, yüzde 10 ile Kilis, yüzde 10 ile Gaziantep, yüzde 10.1 ile Şanlıurfa, yüzde 10.6 ile Hatay, yüzde 10.8 ile Osmaniye, yüzde 10 ile Çorum, yüzde 11.4 ile Şırnak, yüzde 11.6 ile Aydın ve yüzde 11.6 ile Yozgat takip etti.

VAN’DA 2 BİN 308 VAKA İNCELENDİ

SBÜ Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doç. Dr. Sebahattin Çelik ve Muradiye Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojileri Bölümü Doktor Öğretim Üyesi Serpil Sevimli Deniz ise geçtiğimiz aylarda Van'da 2 bin 308 vakayı inceleyerek kanser türlerinin haritasını çıkarmıştı. Konuyla ilgili konuşan Doç. Dr. Çelik, Van'da özellikle mide ve yemek borusu kanseri sık görüldüğünü aktardı. Çelik, “ Van'da özellikle mide ve yemek borusu kanseri sık görülüyor. 5 yıllık çalışmamızla 2 bin 308 veriyi incelediğimizde deri kanserinin de fazla olduğunu gözlemledik. Önceden bunu bilmiyorduk. Deri kanseri azımsanmayacak derecede fazla. Tedbir alındığında önlenecek bir kanser türü. Sağlıkta bu tür yeni bilgilerin ortaya çıkmasının önleyici hekimliğe de katkı sunacağını düşünüyoruz." diye konuştu.

VAN’DA GÖRÜLEN İLK YEDİ KANSER TÜRÜ

Çalışma ile ilgili bilgi veren Çelik, “Bu çalışmamızda 2013- 2018 yılları arasında 3. Derece bir devlet hastanesine başvurmuş Van ve ilçeleri doğumlu kanser hastaları incelendi. Veriler bir veri analiz ve görselleştirme programı olan Tableau Programı yardımı ile görselleştirilerek analiz edildi. Van ili genelinde 18 yaş üstü bireylerde görülen ilk yedi kanser sırası ile mide, deri, özofagus, tiroid, meme, mesane ve kolon kanseri olarak tespit edildi. Kadınlarda en fazla görülen kanserler tiroid, meme, mide, özofagus ve deri iken erkeklerde dağılım mide, deri, mesane, özofagus, akciǧer kanseri olarak belirlendi. En sık kanser yaş aralığı 50−60 yaştır. İnsan sağlığını tehdit eden hastalıklarla ilgili doğru analizler yapabilmek ve bu hastalıklara karşı kontrol stratejileri belirlemek bir gerekliliktir. Hastalığın gösterdiği coğrafi dağılım, görülen yoğunluk bölgelerinin nerelerde olduğu ve tüm istatistiki parametrelerin incelemelere katılması gereklidir. Bu amaçla hastalık haritalama çalışmaları yapılır. Keşifsel veri analizi için bir örnek oluşturan bu tür çalışmalarda hangi bölgede hangi hastalık türünün daha sık görüldüğünün belirlenmesi çalışmalarına veri sağlanabilir.” Diye konuştu.

“KANSER DAĞILIMINI İNCELEYECEĞİZ”

Kentteki kanser türü dağılımını yıllara göre incelediklerini anlatan Çelik, "Van Eğitim ve Araştırma Hastanesindeki 5 yıllık veri setinden faydalandık. Haritanın şöyle bir faydası olacak. İlçelere göre kanserlerin dağılımını öğreneceğiz. Hangi tür kanserin görüldüğünü, sıklığını, cinsiyete ve yaşa göre dağılımını ortaya koyacağız. Bu veriler kullanılarak politikaların geliştirilmesine katkı sunulacağını düşünüyoruz. Veriler geldikçe kanser haritası güncellenecek. Mesela, Saray ilçesinde 2020'de hangi kanser ne kadar sıklıkta görülüyordu? 2023'teki sayıda bir değişiklik oldu mu? Bu bilgiyi hem vatandaşlar hem de yöneticiler görebilecek. Böylelikle güncel, sağlıklı ve güvenilir veriler ulaşılır hale gelecek. Kanser haritasının dijital formunu henüz yapmadık. Bunun ilgili çalışma yürütüyoruz." İfadelerini kullandı.