İlaç Fiyat Kararnamesinde 16.12. 2023 tarihinde duyurulan ve 25.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan düzenleme ile ilaç yokluklarının arttığını belirten eczacı odaları Van’da Sağlık Bakanlığı'na açık çağrıda bulundu. 19 odanın imzası bulunan çağrıda "Sağlık Bakanlığı'nı tüm hastalarımızın sağlığını tehdit eden bu durum karşısında acilen önlem almaya davet ediyoruz" ifadelerine yer verildi.
Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına Dair Kararda Değişiklik öngören Cumhurbaşkanı Kararı 16 Aralık 2023'te Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre ilaç fiyatlandırmasında uygulanan güncel Euro değeri yüzde 25 arttırılarak 17 lira 55 kuruş seviyesine yükseltildi.
Söz konusu karar 25 Aralık 2023 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek ve ilaç fiyatlarına yüzde 25 zam uygulanacak. Kararnamenin açıklanma ve uygulanma süreleri arasında 9 günlük bir boşluk bırakılması, firmalar ve depoların kârlı satış yapabilmek için ilaç teminini 25 Aralık sonrasına ertelemesine neden oldu. Türkiye'de kronik bir sorun haline gelen ilaç yokluğunun bu nedenle daha da arttığını belirten eczacı odaları Sağlık Bakanlığı'na açık çağrıda bulundu. Çağrı metninde "İlaca ticari bir ürün olarak bakamayız, ilaç olmazsa olmaz yaşamsal bir üründür. İlaca ekonomik değil, insani bir bakış açısıyla, sağlığın temel bir unsuru olarak bakılmalıdır" ifadelerine yer verildi.
“SAĞLIK BAKANLIĞI'NA AÇIK ÇAĞRI”
183. Bölge Van Eczacılar Odası tarafından yapılan ortak açıklamada, Derinleşen ekonomik krize paralel olarak yıllar içinde yaşanan ilaç yokları ülkemizin kronik sorunlarından biri haline geldi. Normal ve olağan olan ilacın bulunabilir ve erişilebilir olmasıyken, olağanüstü olan ilaç yokluğuna alıştırıldık. İlaca ticari bir ürün olarak bakamayız, ilaç olmazsa olmaz yaşamsal bir üründür. İlaca ekonomik değil, insani bir bakış açısıyla, sağlığın temel bir unsuru olarak bakılmalıdır. İlaç ile ilgili fiyat değişikliklerine enflasyonu yükseltir, kamu maliyesine yük getirir mantığı ile bakılamaz. Kaldı ki ülkemizde ilaca ayrılan bütçe oransal olarak da OECD ülkelerinin tümünün gerisindedir” ifadelerine yer verildi.
“HASTA İLACA ULAŞAMIYOR”
Açıklamanın devamında, “Uzun süredir içinden çıkamadığımız ilaç krizinin temelindeki sorunun kaynağı olan İlaç Fiyat Kararnamesinde 16.12.2023 tarihinde duyurulan ve dokuz gün sonra, 25.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan düzenleme ile ilaç yoklukları dayanılmaz bir hal almıştır. Eczanelerimize ilaç tedariki durmuştur. Sektörel olarak birlikte çalışma ortamına da büyük zarar veren bu durum acilen çözüm beklemektedir. Hasta ilaca ulaşamıyor! Eczacı çaresiz, hastasına ilaç bulamıyor! İlaç ertelenebilir bir ihtiyaç değil, temel insan haklarından olan sağlığa ulaşım hakkının asli unsurudur. Sağlık Bakanlığı'nı tüm hastalarımızın sağlığını tehdit eden bu durum karşısında acilen önlem almaya davet ediyoruz” ifadeleri kullanıldı.
“DEPOLARDA İLAÇ YOK”
Van- Hakkâri- Bitlis Eczacılar Odası Başkanı Ersin Karaman, “16. 12. 2023 tarihinde resmi gazetede ilaç fiyatlarının bu güncel Avrupa kuru değişti, yüzde 25’lik oranda artırıldı. 17’ye çıkarıldı. Bundan kaynaklı ilaçlara yüzde 25 zam uygulanacak ama bu zam oranı ayın 16’ında açıklandı. Evet, yani 16’sında açıklayıp 25’inde yürürlüğe girdiği için 9 gün fark var. 9 gün boyunca biz depoda ilaç çekemiyoruz, ilaç çekemediğimiz için bize gelen hastalarımıza da ilaç tedarik etmekte zorlanıyoruz. Yıl başından sonra zam yapılıp yapılmayacağını an öngörmüyoruz ama bu gelmeyecek büyük ihtimalle il bazından sonra zam tekabül ediyor ama bizim hayati önemi arz eden ilaçlarımız var. Ne bileyim kanser ilaçlarımız var. Bu gibi ilaçlar da bizim anlık bulmamız gelip hastalara anlık vermemiz gereken ilaçlar var. Biz bazı ilaçları kendi stokumuzda tutamıyoruz. Bunu depodan temin edip hastaya teslim ediyoruz. Şimdi zam oranı açıklandı ama uygulanması 9 gün sonra bu 9 günlük sürede biz. Hastalara ilaç temin ederken çok zorlanıyoruz” dedi.
“25 ARALIK’A KADAR İLAÇ YOK”
Depolardan ilaç tedarik edemediklerini söyleyen Karaman, “Depo bize ilaç yok diyor, biz kendi içimizde eczacılar, hastaları yapabildikçe mağdur etmemeye çalışıyoruz ama bunda bir yere kadar idare edebiliriz. Bazı ilaçların bizim sonuçta meblağsı büyük ilaçlar bir stokumuzda tutamıyoruz, depodan temin ediyoruz, anlık gelmediği zaman aslında ulaşamıyoruz. Bazı kronik ilaçlar var bunları biz, Şimdi zam ayın 25’inde yürürlüğe gidecek. Evet, bir nebze de olsa 25’inden sonra ilaçlar piyasaya sürülecek. Doğrusu ilaçlara teminimiz kolaylaşacak. Biz zaten bunun içinde yaklaşık Türkiye de 19 oda bunun için bir duyuru yayınladık. Bu dertlerin bir an önce çözüme kavuşturması gerekiyor” şeklinde konuştu.