Nevruz Bayramı tatilini Van’da geçirmek üzere gelen binlerce İranlı turist, Shopping Fest kapsamında kent ekonomisine toplamda 80 milyon TL katkı sağladı. Van’a ekonomik canlılık katan İranlı turistler, sınır kapısında ise birçok zorlukla karşılaşıyor. Eksik peronlar ve personel ilgisizliği nedeniyle Türkiye’ye girişte sıkıntı yaşayan turistler, bir sonraki sezonda Van’ı tercih etmekten vazgeçiyor. Van’da sorunlarla ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan Van Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fevzi Çeliktaş, İranlı turistlerin ekonomik anlamda kente sağladığı desteklerden söz ederek sınır kapısında yaşanan sorunlar başta olmak üzere 3 ay boyunca kapatılacak havalimanı nedeniyle Van’ın büyük kayıplar yaşayacağını vurguladı.
“VAN’A BAYRAM TATİLİNDE KAÇ İRANLI TURİST GELDİ”
Nevruz bayramı Shopping Fest kapsamında Van’a sınır kapılarından giriş yapan İranlı turist sayısını paylaşan Çeliktaş, “Son dönemlerde İranlı turistlerin Van’a olan ilgisi artarak devam ediyor. Van'ın ekonomisi şu anda büyük ölçüde Kapıköy Sınır Kapısı’na ve turizme bağlı. Bu yıl da hem Shopping Fest hem de Nevruz tatili kapsamında ülkemize ve ilimize gelen İranlı turistlerde yaklaşık 7 bin kişilik bir artış yaşandı. İlk üç ayda toplamda 157 bin İranlı turist Van’a geldi. Geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında 7 bin civarında bir artış görmekteyiz. Ancak biz daha fazla turist bekliyorduk. Nevruz’un Ramazan ayına denk gelmesi ve İran’daki ekonomik sıkıntılar bu sayının daha yüksek olmasının önüne geçti. Yine de yaz aylarında bu durumu telafi edeceğimizi düşünüyoruz” dedi.
“İRANLILARIN SINIRDAN DAHA SAĞLIKLI VE HIZLI GEÇMESİ GEREKİYOR”
Kapıköy sınır kapısının daha sağlıklı bir şekilde hizmet vermesi gerektiğini söyleyen Çeliktaş, “İranlıların katılımı ile düzenlediğimiz Shopping Fest’in amacı; onların burada daha fazla vakit geçirmeleri, keyifli zaman yaşamaları ve alışveriş yaparak yerel ekonomiye katkı sağlamalarıdır. Bu festivali her yıl 15 Mart – 25 Mart – 5 Nisan tarihleri arasında düzenliyoruz. Shopping Fest’in ilimize katkısı gerçekten çok büyük. İlimizin ekonomisine önemli bir değer katıyor. İranlılar Van’ı tercih ediyorlar. Ancak Kapıköy’deki yoğunluk ciddi bir sorun teşkil ediyor. Eğer bu yoğunluğu azaltabilir, geçişleri daha kolay hale getirebilirsek çok daha verimli sonuçlar elde edebiliriz. İranlıların sınırdan daha sağlıklı ve hızlı geçmesi gerekiyor” diye konuştu.
“KAPIKÖY’DE ONLARI ÇİÇEKLERLE, HEDİYELERLE KARŞILIYORUZ”
Shopping Fest festivali kapsamında Van’a gelen İranlı turistlerin çiçeklerle karşılandığını belirten Çeliktaş, “Bu yılın ilk üç ayında kişi başı 500 dolar harcadıklarını varsayarsak, yaklaşık 80 milyon dolarlık bir katma değer ilimize sağlanmış oldu. Bu ekonomik katkı tabana yayılıyor ve en çok konaklama, lojistik, yeme-içme sektörü ve mağazalar faydalanıyor. Yani bu katkı sadece belli bir kesime değil, tüm şehre moral ve motivasyon sağlıyor. Esnafımız memnun. Sınır kapılarındaki girişlerin daha kolaylaştırılması durumunda verim çok daha artacaktır. İranlı turistler bizim baş tacımızdır. Onları turist değil misafir olarak görüyoruz. 80 milyonluk dev bir ülke, Van’a sadece 100 kilometre uzaklıkta. İran’ın en batısı, bizim en doğumuzla komşu. Aynı dini paylaşıyor, aynı kıbleye dönüyoruz. Bu insanları burada ağırlamak, misafir etmek şehrimizin gelişimine büyük katkılar sunuyor. Bu anlamda mutluyuz. Esnaflarımız da mutlu. Van Ticaret ve Sanayi Odası’nın da bu süreçte önemli katkıları var. Nevruz döneminde Shopping Fest başlarken biz İran’a gidip Kapıköy’de onları çiçeklerle, hediyelerle karşılıyoruz. Bu karşılamalar onları da çok mutlu ediyor. İranlıların hem ilimiz hem de ülkemiz ekonomisine büyük katkı sağladığını biliyoruz. Bu nedenle de çaba göstermeye devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“SORUNLAR GİDERİLMELİ”
Turistlerin Van’ı daha fazla tercih etmesi için sorunların bir an önce ortadan kaldırılması ve gerekli çalışmaların hayata geçirilmesi gerektiğinin altını çizen Çeliktaş, “Mevcut haliyle Kapıköy Sınır Kapısı yoğun dönemlerde yetersiz kalıyor. Turistler saatlerce bekliyor, büyük sıkıntılar yaşıyor. Çocuk, kadın, yaşlı, hasta insanlar için bu ciddi bir eziyete dönüşüyor. Bu durumda da bir daha gelmek istemiyorlar. Kesinlikle kapıdaki peron sayısı artırılmalı, personel sayısı artırılmalı. İranlıların uzun süre beklemesini önleyecek tedbirler alınmalı. Bu önlemler alınmazsa, turist sayısında düşüş yaşanır. Bıkkınlık oluşur. Bıkkınlık oluştuğunda da İranlı turistler daha kolay geçiş sağlayabildikleri diğer kapıları tercih ederler. Ayrıca, günübirlik geçiş yapan emekçiler için ayrı peronlar açılmalı. Hem Türk hem İranlı bu geçici çalışanlar turistlerle aynı hatlarda ilerlediğinde karışıklık ve yoğunluk yaşanıyor. Bu karışıklık her iki taraf için de eziyete dönüşüyor. Bunların yanında ekonomik nedenler de İranlıların gelişini etkiliyor. Onlar bize “pahalı” diyorlar. Hem kendi para birimlerinin değer kaybı hem de Türkiye’deki yüksek fiyatlar onları olumsuz etkiliyor. Ancak Van halkının turistlere karşı her zaman güler yüzlü ve misafirperver davrandığını da unutmamak gerekir” ifadelerine yer verdi.
“TEBRİZ-VAN SEFERLERİ ÇOĞALTILMALI”
Van- Tebriz tren seferlerinin arttırılması ve uçak seferleri düzenlenmesi gerektiğini söyleyen Çeliktaş, “İran’daki ekonomik kriz, Türkiye’deki enflasyon ve Suriye başta olmak üzere Ortadoğu’daki gelişmeler de bu süreci olumsuz etkiliyor. İran ile 400 yıldır ciddi bir sorun yaşanmamış. İki ülke arasındaki bu istikrarlı ilişkiler daha da güçlendirilmelidir. Demiryolu seferlerinin artırılması da önemli. Tahran-Van ve Tebriz-Van seferleri çoğaltılmalı. Ayrıca Tahran ve Tebriz’den Van Havalimanı’na uçak seferleri düzenlenmeli. Bu, bölgedeki hareketliliği artıracaktır” dedi.
“VAN HAVALİMANI’NIN KAPATILMASI BÜYÜK BİR KAYIP OLACAK”
Van Havalimanın kapatılmasıyla birlikte Van’ın büyük kayıplar yaşayacağını kaydeden Çeliktaş, “Önümüzdeki aylarda Van Havalimanı’nın kapatılması ise büyük bir kayıp olacak. Bu kayıp, Van’ı belki de 5-10 yıl geriye götürecek. Trabzon’a baktığımızda, Ulaştırma Bakanı denizi doldurarak ikinci bir havalimanı yapacaklarını açıkladı. Bu, çok büyük bir yatırım. Bizim böyle yatırımlardan pay almamız lazım. Ancak Van’ın sahiplenilecek bir gücü yok. Büyük kamu kurumlarında üst düzey bir Vanlı yok. Bakan, bakan yardımcısı, genel müdür, daire başkanı yok. Oysa Karadeniz’de her mahalleye bir bakan düşüyor adeta. Bu da o bölgelerin gelişmesini sağlıyor” diye konuştu.
“TRABZON’A VAR, VAN’A YOK”
Son olarak Van’ı ve Van lobisini çevre illerle kıyaslayan Çeliktaş, “Trabzon’un bizden daha az nüfusu olmasına rağmen uçak seferleri bizim 3 katımızdan fazla. İkinci havalimanı bile yapılıyor. Bizim ise mevcut havalimanımız kapatıldığında hiçbir alternatifimiz yok. Muş Havalimanı küçük. Bu durum Van için çok büyük bir kayıp olacak. Bu eksiklikler gelişimimizi sekteye uğratıyor. İşsizlik oranımız yüksek, kişi başı milli gelirde gerideyiz. Bu tür kayıplarla daha da geriye düşeceğiz. Havalimanı; turizm, sağlık, ulaşım ve iş dünyası açısından hayati önem taşıyor. Kapandığında çok ciddi problemler yaşanacak” şeklinde konuştu.
