Van milletvekilleri, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'dan, Elazığ'da gerçekleşen Vanspor-Elazığspor maçındaki şiddet ve ırkçılık olaylarına ilişkin yazılı cevap talep etti. 8 Şubat 2025 tarihinde yaşanan olayların kamuoyuna yansıyan detayları ve görgü tanıklarının ifadeleri, maç öncesi, sırası ve sonrasında ırkçı saldırıların yaşandığını gösteriyor.
Şiddet ve Irkçılıkla Mücadele İçin Adım Atılmalı
Van milletvekilleri, sporda şiddet ve ırkçılığın önlenmesi, maçlarda güvenlik önlemlerinin artırılması ve mağdur olan Vanspor’un haklarının savunulması adına çeşitli sorular yöneltti. Bu kapsamda, olayların boyutlarını gözler önüne seren önemli sorular sorulmuş durumda.
Vekiller, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'dan şu soruların yazılı olarak cevaplandırılmasını talep etti:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın İçişleri Bakanı Ali YERLİKAYA tarafından Anayasanın 98’inci ve TBMM İçtüzüğünün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederiz.
Pervin BULDAN
Van Milletvekili
Zülküf UÇAR
Van Milletvekili
Gülcan KAÇMAZ SAYYİĞİT
Van Milletvekili
Sinan ÇİFTYÜREK
Van Milletvekili
Gülderen VARLİ
Van Milletvekili
Mahmut DİNDAR
Van Milletvekili
Kapsamlı Tedbirler Alınmalı
Sporda şiddet ve ırkçılığın önlenmesi ve spor müsabakalarında yaşam ve sağlık hakkını, kişisel dokunulmazlığı ve kişi güvenliğini ihlal eden saldırıların önüne geçilmesi amacıyla kapsamlı tedbirler alınmalıdır. 8 Şubat 2025 tarihinde Elazığ’da Vanspor ve Elazığ Spor kulüpleri arasındaki maç öncesinde, maç sırasında ve sonrasında ırkçı saiklerle bazı kararların alındığı ve fiziki saldırılarla bu durumun devam ettirildiği kamuoyuna yansıyan haberlere ve görgü tanıklarının ifadelerine yansımıştır. Alınan haksız kararlar sonrasında gerçekleşen ırkçı saldırılar birçok toplumsal riski barındırmaktadır.
Müsabakanın öncesinde TFF tarafından Batmanlı bir hakemin (Mehmet TERECİ) değiştirilerek yerine, Bursalı bir hakemin (Süleyman SOYUTÜRK) görevlendirildiği, maç boyunca hem hakemin Vanspor’a ilişkin haksız kararlar aldığı hem de taraftarın Vanspor oyuncularına, teknik heyetine sözlü saldırılarda bulunduğu, maç sonuna doğru fiziksel saldırıların yaşandığı ifade edilmektedir. Maç öncesinde Vanspor taraftarlarına haksız bir şekilde “yasak getirildiği”, maç skorunu etkileyecek penaltı kararının haksız bir şekilde iptal edildiği ve Vanspor takımının haksız bir şekilde mağlup bırakıldığı birçok spor uzmanı tarafından ifade edilmektedir. Spor ve müsabaka ile ilgili boyutları dışında birçok yöneticinin, futbolcunun, teknik ekibin, Van Büyükşehir Belediyesi’nde görevlendirilen emekçilerin taş, sopa ve yumruklarla yaralandığı maç sonu bölümünde gerekli güvenlik önlemleri alınmadığı gözlenmiştir. “Misafir” takıma “ev sahipliği” yapan takımın; sorumluları, yöneticileri ve oyuncularının “fair play anlayışına” aykırı tutum sergilediği görüntülere yansımıştır. Sahada tehdit ve şiddete maruz kalan Vanspor takımının oradan ayrılması sırasında ve sonrasında fiziki takip ve tehditler devam etmiş ve büyük bir faciaya yol açabilecek ikinci bir saldırı yaşanmıştır. Vanspor oyuncuları ve teknik ekibini taşıyan otobüse yönelik taşlı saldırı sırasında yaralanmaların olması ve tüm otobüs yolcularının yaşam ve sağlık haklarının riske atılması saldırının boyutlarını göstermektedir.
Kamusal Sorumluluk Altında Tedbirler Alınmalı
Sporda şiddetin önüne geçilmesi, ırkçı söylemin sonlandırılması ve ifade edilen vakada sorumluların belirlenmesi kamusal bir görev ve sorumluluk olarak ele alınmalıdır. Halkların değerlerine ve bir bütün olarak bir şehirde yaşayan tüm insanların ortak kimliklerine yönelik bu tarz olaylar toplumsal barışı zedeleme ve provokasyonlara yol açma riski barındırmaktadır. Kutuplaşmanın önüne geçebilmek ve sporu amacına uygun icra edebilmek için Elazığ spor ile Van spor müsabakası ile ilgili yaşanan saldırının sorumluları tüm boyutları ile açığa çıkarılmalıdır.
Vekillerin Sorduğu Sorular
Bu bağlamda:
- Vanspor – Elazığ spor maçının hakemi neden değiştirilmiştir?
- Hakemlerin doğum yerlerine göre görevlendirildiği veya bu yönlü taleplerin değerlendirmeye alındığı iddialarına dair bir soruşturma başlatılmış mıdır?
- Vanspor-Elazığ müsabakasında VAR (Video Assistant Referee) uygulanmamasının gerekçeleri nelerdir? Bu sistem dışında maça ilişkin itirazları inceleyen bir soruşturma başlatılacak mıdır?
- Maçın iptal edilerek tarafsız bir sahada yenilenmesi planlanmakta mıdır?
- Maç sırasında ve sonunda sahada güvenlik zaafiyetine yol açan uygulamalara dair bir soruşturma başlatılmış mıdır? Bu kapsamda görev ihmali olan kişiler görevden el çektirilmiş midir?
- Maç sonunda sahada Van spor oyuncularına saldıran kişiler hakkında yakalama ve soruşturma süreçleri başlatılmış mıdır?
- Maç bittikten sonra Vanspor kafilesinin güvenliğini alması gereken görevlilere dair görevi ihmalden bir soruşturma başlatılmış mıdır?
- Vanspor kafilesini taşıyan otobüse fiziki olarak saldıranları, bu suça teşvik ve iştirak edenler kimlerdir? Buna ilişkin bir soruşturma devam etmekte midir?
- Sporda ırkçı, faşizan, magandaca ve holiganga saldırı ve söylemlerin önüne geçmek amacıyla hangi tedbirler alınmaktadır?