Geçtiğimiz aylarda bir araştırma şirketinin yayınladığı verilere göre Van ülke genelinde kira zammı oranında 3’üncü sırada yer alırken, Konut Fiyat Endeksi (KFE) Ocak 2025'te yayınladığı verilere göre Van mega kentleri geride bıraktı. Gelişmişlik, kişi başına düşen gelir, eğitim, milli gelir hasılasında ülke sıralamasının en sonunda yer alan Van kira zammı konusunda ise batı illerini solladı.
Türkiye İstatistik Kurumu, Ocak ayı enflasyonunu açıkladı. TÜİK'in Ocak ayı enflasyonunu açıklaması ile Şubat ayı kira artış oranı da belli oldu. 12 aylık enflasyonun belli olması ile ev sahipleri kiralık konutlarında en fazla yüzde kaç zam yapabileceklerini öğrendi. Milyonların yakından takip ettiği 12 aylık enflasyon ile Şubat ayında kiralarına tavan oranda ne kadar zam geleceği de belirlendi. Buna göre normal koşullarda kira artışlarında baz alınan 12 aylık ortalama verisi de netleşti. Böylece Şubat ayında kiralara uygulanabilecek tavan zam oranı da belli oldu. Şubat ayı zam oranı yüzde 56,35 oldu.
ŞUBAT AYI KİRA ZAMMI EN FAZLA YÜZDE KAÇ OLACAK?
TÜİK geçtiğimiz ay kira artış oranını yüzde 58,51 olarak açıklamıştı. Ocak ayı TÜFE rakamları sonrası Şubat ayı kira zam oranı 12 aylık enflasyon verisi kadar yani yüzde 56,35 artış gösterdi.
12 AYLIK TÜFE ORANI ÜZERİNDEN ZAM YAPILACAK
Kira artışında yüzde 25'lik zam sınırı 2 Temmuz'da sona ermişti. Şubat ayında ev ve işyeri kira sözleşmesini yenilenecek olanların kira artışı 12 aylık güncel TÜFE oranına göre belirlenmeye devam edecek. Ev sahibi TÜFE sınırını aşamayacak. Buna göre; Kontrat süresi dolan konut kiracıları, TÜFE rakamlarına kayıtlı kalarak ev sahiplerine şubat ayında güncel 12 aylık TÜFE oranı üzerinden zam yapacak.
ÖRNEK KİRA ARTIŞI
Mevcut Kira Bedeli: 20 bin TL
Azami Artış Oranı: Yüzde 56,35
Aylık Yeni Kira Tutarı: 31 bin 270 TL
Bu durum Van’da değişebilir. Denetim eksikliği nedeniyle zam sıralamasında ülke sıralamasında 3. Sırada bulunan Van’da ev sahipleri 20 TL olan ev fiyatını 40 bin TL’ye çıkarabilir. Vicdandan yoksun ev sahiplerinin yeni dönemde nasıl bir yol izleyeceği merak konusu…
ANKARA, İZMİR VE İSTANBUL'U SOLLADI
Ocak 2025’te yayımlanan Konut Fiyat Endeksi (KFE) verilerine göre, Türkiye genelinde konut fiyatları yıllık yüzde 31,9 artış gösterdi. İstanbul’da yüzde 29,6, Ankara’da yüzde 36,6, İzmir’de ise yüzde 29,6 artış yaşanırken, TRB2 bölgesinde bulunan Van, yüzde 43,2’lik bir artışla dikkat çekti. Konut Fiyat Endeksi, ocak ayında yıllık bazda yüzde 31,9 oranında bir artış gösterirken, reel olarak ise yüzde 7,2’lik bir azalış yaşandı. Ocak ayı itibarıyla bir önceki aya göre, İstanbul’da yüzde 3, Ankara’da yüzde 5,7, İzmir’de ise yüzde 4,9 artış gözlendi. Endeks değerleri, bir yıl önceyle kıyaslandığında ise İstanbul ve İzmir’de yüzde 29,6, Ankara’da ise yüzde 36,6 oranında yükselmiş durumda. Gazetemize açıklamalarda bulunan emlakçılar, Van'daki kira artışlarının ana nedeninin İranlı turistlerin yoğun ilgisi olduğunu belirtti. Emlakçılar, "Bu yıl kamu kurumlarına atama yapılmadı, dolayısıyla kira artışları atama sonrası değil, İranlı turistlerin Van’a olan ilgisi nedeniyle gerçekleşiyor. Özellikle İranlı turistlere ev kiralayan ev sahipleri, yüksek fiyatlarla kiraya vermeye başladılar. Bu durum, komşu bölgelerdeki ev sahiplerinin de aynı yöntemi benimsemesine yol açtı" dedi. Emlakçılar, kiralık konut piyasasında meydana gelen bu fahiş fiyat artışlarının, sadece yerel halkı değil, bölgeye gelen turistleri de etkilediğini ve uzun vadede konut piyasasında daha fazla dengesizliğe yol açabileceğini ifade etti.
VAN’DA KONUT SAHİBİ OLMAK İÇİN GEREKEN GELİR
Van’da konut fiyatları diğer büyükşehirlere kıyasla daha uygun olsa da, artan maliyetler nedeniyle krediyle ev almak için hanehalkı gelirinin en az 90 bin TL olması gerekiyor. Şehir merkezinde 2+1 yeni bir dairenin en düşük fiyatı yaklaşık 2.600.000 TL seviyelerinde. Bu konut için %80 oranında kredi çekildiğinde, aylık ödeme 36 bin TL civarında oluyor. Banka kurallarına göre bu ödemenin hane gelirinin %40’ını aşmaması gerektiğinden, Van’da ev sahibi olmak isteyenlerin en az 90 bin TL gelir seviyesine sahip olması gerekiyor.
VAN’DA BARINMA KRİZİ DERİNLEŞİYOR
Bu gidişle Van’da yaşamak her geçen gün daha da zor hale gelecek. Vatandaşlar yetkililerden acil çözüm beklerken, uygun fiyatlı konut projeleri hayata geçirilmezse kiralar daha da yükselecek gibi görünüyor. Şehirde ev sahibi olmak zaten hayal, ama bu gidişle kirada oturmak bile imkânsız hale gelecek!
İLÇELERE GÖRE ORTALAMA FİYATLARI
İPEKYOLU
En ucuz: 15 bin
En pahalı: 30 bin
EDREMİT:
En ucuz 10 bin
En pahalı:30 bin
TUŞBA
En ucuz:12 bin
En pahalı: 25 bin
ERCİŞ
En ucuz: 7 bin
En pahalı: 15 bin
MURADİYE
En ucuz: 8 bin
En pahalı: 13 bin
GEVAŞ
En ucuz: 10 bin
En pahalı: 20 bin