DEM Parti Van Milletvekili Mahmut Dindar aile geçindirmek için inşaatlarda çalışmak üzere batı illerine giden ve hayatlarından olan işçilerle ilgili meclise bir soru önergesi sundu.
DEM Parti Van Milletvekili Mahmut Dindar, “ Türkiye'de işçilerin can güvenliği risk altındadır. Alınmayan tedbirler nedeniyle her hafta onlarca işçi yaşamını yitirmekte veya yaralanmaktadır. Bölgemiz açısından ise yüksek işsizlik oranları işçi göçüne ve dolaylı olarak gurbette yaşanan işçi ölümlerine yol açmaktadır. Son yıllarda artan oranda Vanlı işçiler çalışmak için gittikleri batı metropollerinde iş cinayetleri kapsamında yaşamını yitirmektedir. Gerekli tedbirlerin alınması, konu hakkında korumacı politikaları uygulanması, işçilerin yaşam ve sağlık haklarının korunması amacıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına soru önergesi verdik” dedi
Van Milletvekili Mahmut Dindar’ın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a sunduğu önerge şu şekilde:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na,
Aşağıdaki sorularımın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat IŞIKHAN tarafından Anayasa’nın 98’inci ve TBMM İçtüzüğü’nün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim.
Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği alanında gerekli önleyici tedbirler alınmadığı için iş cinayetleri sistematik olarak devam etmektedir. Her yıl en az iki bin kişinin iş cinayetleri nedeniyle yaşamını yitirdiği kamuoyuna yansımaktadır. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG Meclisi) verilerine göre, 2023 yılında iş cinayetlerinde en az 1.929 işçi yaşamını yitirmiştir. 2024 yılının ilk altı ayında ise 878 işçinin yaşamını yitirdiği tespit edilmiştir. AKP iktidarları döneminde 33.300’den fazla işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiştir. Ancak gerçek verilerin bu tespitlerin çok üzerinde olduğu bilinmektedir. Özellikle tarım ve inşaat sektörlerinde kayıt dışılık nedeniyle iş cinayetlerine dair veriler eksik ya da yetersizdir. Ayrıca, mülteciler ve çocuk işçilerin geçirdiği iş kazaları ve iş cinayetlerine dair resmi bir kayıt bulunmamaktadır. Soma, Ermenek, Dursunbey, Karadon, Şirvan, Amasra, ve İliç gibi maden kazaları genellikle cezasızlıkla sonuçlanmıştır. İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri yetersiz, denetimler yetersiz ve sendikal örgütlenme engellenmektedir.
Son bir yıl içinde Van’a Türkiye metropollerinden getirilen işçi cenazeleri artmıştır. İşsizlik ve yoksulluk nedeniyle iş bulmak için Türkiye metropollerine giden bölge işçileri, tedbirsizlik nedeniyle yaşamını yitirmektedir. İşçi göçünü sınırlamak ve işçilerin yaşam haklarını korumak için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Bu bağlamda:
Türkiye’de tüm sektörlerde toplam kaç işyeri bulunmaktadır? Bu işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygunluğu nasıl denetlenmektedir?
2020-2024 döneminde Türkiye’de işyerlerinde yaşanan işe bağlı ölüm sayısı kaçtır? Bu ölümlerin sebeplerine göre dağılımı, yaş ve cinsiyet dağılımı nedir?
2020-2024 döneminde işyerlerinde işe bağlı kazalar sonucu engelli olan kişi sayısı kaçtır?
2020-2024 yıllarında Türkiye’de yaşanan iş kazası sayısı kaçtır? Bu kazalarda yaralanan ve yaşamını yitiren kişi sayısı, yaş ve cinsiyet dağılımı nedir? İş kazalarının sektörlere göre dağılımı nasıldır? Kayıtdışılığın yüksek olduğu sektörlerde bu veriler nasıl derlenmektedir?
2020-2024 yıllarında kayıt altına alınan meslek hastalığı sayısı kaçtır? Bu kapsamda tedavisi devam eden kişi sayısı ve sağlanan destekler nedir? Meslek hastalığı nedeniyle yaşamını yitiren ortalama kişi sayısı, yaş ve cinsiyet dağılımı nedir? Meslek hastalıklarının sektörlere göre dağılımı nasıldır? Kayıtdışılığın yüksek olduğu sektörlerde bu veriler nasıl derlenmektedir?
Türkiye’de mültecilerin geçirdiği iş kazaları ve maruz kaldıkları meslek hastalıklarına dair Bakanlığınızın bir veri derlemesi veya raporu mevcut mudur? 2011-2024 yılları arasında Türkiye’de yaşamını yitiren mülteci işçi sayısı ve bu kişilerin uyruk, cinsiyet, yaş gibi göstergeleri nedir?
2023-2024 yıllarında Van dışında çalışırken yaşamını yitiren Vanlı işçi sayısı kaçtır? Türkiye genelinde yaşamını yitiren işçilerin doğum yerlerine göre dağılımı nedir? Yaşamını yitirenlerin daha çok doğu ve güneydoğu illerinden gelen mevsimlik işçilerden olduğu iddiasına dair Bakanlığınızın bir araştırması mevcut mudur?
İşçi ölümlerine neden olduğu için kamu ihalelerine girişi yasaklanan firma sayısı kaçtır? İşyerlerinde yoğun iş cinayetleri yaşanan ve işçi sağlığı ve güvenliği tedbirlerini almayan firmalara kamu ihalelerinin verilmemesi amacıyla bir çalışma başlatacak mısınız?
Türkiye’de işyerlerinde tedbirsizlik nedeniyle yaşanan ölümlerden Bakanlığınızı siyaseten sorumlu görüyor musunuz? Bu sorumluluğun gereği olarak yaşamını yitiren işçilerin ailelerine sunduğunuz psikolojik, ekonomik ve sosyal destekler nelerdir?