Van’da son zamanlarda yaşanan ekonomik sıkıntılar, Van'da endemik bitkilerin karışımıyla yapılan ve kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi otlu peynirin fiyatlarını da olumsuz etkiledi. Daha önce kilosu 150 lira olan otlu peynir, şimdi 300-350 liradan satılmaya başlandı. Vanlılar artan fiyatlar karşısında kendi peynirini yiyemezken Van'ın otlu peyniri 5 yıldızlı otellere meze oldu.
Van'da baharın gelmesiyle birlikte taze otlu peynir üretimi hız kazandı. Ancak, bu lezzetli peynirin fiyatlarındaki artış Vanlıları endişelendiriyor. Özellikle kış aylarında stok yapmak isteyenler, Van'ın köylerine ve Peynirciler Çarşısı'na akın ediyor. Otlu peynir, Van'ın yerel bir lezzeti olmasıyla biliniyor ve kahvaltı sofralarının vazgeçilmezlerinden biri haline gelmiş durumda. Yüksek meralarda beslenen koyunların sütünden elde edilen bu peynir, özel işlemlerle oluşturulan karakteristik bir yapıya sahip. Bahar aylarında üretilen otlu peynir, 25 farklı otla zenginleştiriliyor. Sirmo, mendi, heliz, yabani nane ve kekik gibi otların katkısıyla peynirin besin değeri artıyor ve sindirimi kolaylaştırıyor. Araştırmalar, bu otların antimikrobiyal özelliklere sahip olduğunu gösteriyor. Ayrıca, otlu peynir C vitamini açısından oldukça zengin bir kaynak olarak dikkat çekiyor. Ancak, otlu peynirin fiyatlarındaki artış, Vanlıları endişelendiriyor ve alternatif peynirler arayışına yöneltiyor.
ZAMLAR DAMAK TADINI DA VURDU
Konuyla ilgili konuşan Rüstem Apaydın isimli esnaf, Van’da mayıs ayının 15’inden sonra taze peynir çıkmaya başlıyor. Haziran ayında ise evlerde kışlık olarak tutulmaya başlar. Bu süreçten sonra şehir dışına götürülerek satılmaya başlanır. Van Otlu peyniri geçtiğimiz yıla oranla daha az talep görüyor. Fiyatlar geçtiğimiz yıla oranla arttı, bu nedenle vatandaşlarımız otlu peynir almıyor, bu fiyatlarda yem, mazot ve benzeri ürünlerde yapılan zamlar nedeniyle yapılıyor, kendiliğinden yapılan bir zam değil. Bu nedenle otlu peynire talep azaldı. Buna karşılık şehir dışında taleplerimiz oluyor, şehir içinde talep az olsa da şehir dışında talepler yine devam ediyor. Mevsim satış mevsimi, bu mevsimde peynir satılacak ki, insanlar şimdi aldığı peyniri kışın çıkarıp tüketecek, bu süreçte her aile 40 kiloya yakın peynir alıyor. Bu nedenle talepler geçtiğimiz yıllara oranla daha az. Eskiden aileler hep birlikte yaşardı bu nedenle fazla peynir alırdı, artık çekirdek aile olduğu için gömme değil de tüketilebilecek kadar peynir alınıyor” dedi.
LÜKS MASALARIN MEZESİ OLDU
Peynir fiyatlarının 300 ila 400 arasında işlem gördüğünü söyleyen Apaydın, “ Yeni peynir fiyatlarında ise kaliteden kaliteye fark var, 150 liradan başlayarak 300 liraya kadar işlem görüyor. Vatandaşlar biraz da brosella hastalığı nedeniyle taze peynir yerine otlu peynir tercih ediyor, otlu peynir tuzda ve toprak altında dinlendiği için en çok tercih edilen de o oluyor. Karadeniz, Ege, Marmara ve birçok ilden sipariş alıyoruz. Otellerde peynir siparişi yapıyor, 5 yıldızlı oteller meze olarak satın alıyor, burada en büyük eksiğimiz peynirimiz hala tescillenmemiş olması, peynir tescilli olursa Van adına daha iyi olacaktır. Tescil yapıldıktan sonra daha hijyenik bir şekilde, soğuk hava depoları kurularak daha iyi peynir satışı yapılabilir. Çarşımız var güzel de bir yer ama tabi hala eksiklilerimiz var” diye konuştu. Peynir yapımımın eski yöntemle yapılması gerektiğinin altını çizen Apaydın, Tarım İl Müdürlüğünün bu anlamda çalışmalar yapması gerektiğini söyledi.
