Marketlerin aynı ürüne farklı fiyat uygulaması tüketiciyi isyan ettirdi. Aynı rafta, aynı kalitedeki iki farklı markanın ürünü arasında, yüzde 300'e varan fiyat farkı var. Aralarındaki tek fark, satıldıkları yere göre değişen fiyatları olunca yaşanan bu duruma tepki yağdı. Herkes yetkilerin harekete geçmesini istiyor. İşte detaylar…
Marketler arasında fiyat uçurumu olan ürünlere her gün bir yenisi ekleniyor. Tüketicinin radarına takılan bu kez bir diş fırçası oldu. Pet şişede satılan sular arasındaki fiyat farkından başlayan marketlerdeki tartışma devam ediyor. Bu kez ürün de markada aynı ancak 4 markette de fiyatları farklı. Aynı üründe bu kadar fark nasıl olabiliyor, kimse anlam verebilmiş değil. Tüketici market fiyatlarına artık bir standart gelmesini istemeye başladı.
Van’da son yıllarda artan maliyetler ve uygulanan zamlarla birlikte vatandaşlar artık gıda ve benzeri ürünler aramak için market market gezerek fiyat karşılaştırması yapıyor. Gıda sektöründen kırtasiye sektörüne, manav sektöründen kasap sektörüne, giyim sektöründen zücaciye sektörüne birçok işletmede ürün markaları aynı olurken fiyatların birbirinden farklı olması vatandaşları isyan ettirdi.
Van'da hizmet veren marketlerde temel gıda ürünlerinde dikkat çeken fiyat farkları göze çarpıyor. Yumurta fiyatları 15 ila 20 TL arasında değişirken, yağ fiyatlarında 30 ila 50 TL'lik farklar görülüyor. Aynı ürün bir markette 100 TL’ye satılırken, başka bir markette 150 TL’ye ulaşabiliyor. Yeni Doğu Gazetesi muhabiri Mahsun Aşula, kentteki zincir marketlerde uygulanan fahiş ve uygun fiyatları araştırdı. Konuyla ilgili Yeni Doğu Gazetesine konuşan vatandaşlar yetkili kurumların bir an önce gerekli çalışmaları yapması ve denetimlerin sıkılaştırılması gerektiğini söyledi. Marketlerde meydana gelen fiyat artışlarına karşı caydırıcı cezaların kesilmesini isteyen vatandaşlar yetkilileri göreve davet etti.
“DENETİMLER YETERSİZ”
Veysel Bilenkişi, piyasalardaki fiyat artışlarına dair düşüncelerini paylaşarak, "Ekonomik sorunlar ve sürekli artan maliyetlerin market fiyatlarını doğrudan etkilediğini düşünüyorum. Özellikle gıda ürünlerinde fiyatların bu kadar yükselmesinin temelinde maliyetlerin artışı yatıyor. Ancak denetimlerin yeterince etkili olmadığını düşünüyorum; eğer gerekli kontroller sıkı bir şekilde yapılmış olsaydı, bugün bu tabloyla karşı karşıya kalmazdık," dedi. Bilenkişi, özellikle vatandaşların bütçelerini zorlayan bu durumun denetim eksiklikleriyle daha da kötüye gittiğine dikkat çekti.
“HER GÜN FARKLI FİYATLARLA KARŞILAŞIYORUZ”
Mevlüt Çeliker, market fiyatlarındaki dalgalanmaların sebeplerine dair açıklamalarda bulunarak, "Market satışlarındaki fiyat artışlarının en büyük nedeni enflasyon. Ancak bir de kişilerin kendi inisiyatifleriyle belirledikleri fahiş fiyatlar var. Her gün farklı fiyatlarla karşılaşıyoruz; bugün bir ürünü belirli bir fiyata alırken ertesi gün bambaşka bir fiyatla karşılaşabiliyoruz," dedi. Çeliker, bu fiyat değişikliklerinin vatandaşları zor durumda bıraktığını vurgulayarak, "Eğer düzenli ve etkili denetimler yapılmış olsaydı, fiyatlar bu kadar yüksek olmazdı. Maalesef, denetim eksikliği fiyatların kontrolsüz şekilde yükselmesine zemin hazırlıyor," ifadelerini kullandı.
Bedirhan Duman, market fiyat artışlarına dair yaptığı değerlendirmede sorunun iki açıdan incelenmesi gerektiğini belirtti: "Aslında market fiyat artışlarını iki pencereden değerlendirmeliyiz. Birincisi, market sahiplerinin bakış açısı; ikincisi ise tüketicilerin penceresi. Market sahipleri açısından bakıldığında, bir ürün satılmadan önce maliyet artışları devreye giriyor. Örneğin, ürün nakliyesi için araç kullanılıyor, elektrik harcanıyor, personel maaşları ödeniyor. Dolayısıyla, bu maliyetler artınca, market sahipleri de zorunlu olarak satış fiyatlarına ekleme yapıyorlar. İstanbul’dan Van’a bir ürün taşındığında bile maliyet artıyor ve bu durumda 5 TL’ye alınan bir ürünü market 10 TL’ye satmak zorunda kalabiliyor," dedi.
“MALİYET YOK ZAM ÇOK”
Duman, marketlerin stoklarını artırdığını belirterek eleştirisini şöyle sürdürdü: "Bazı marketler, 5 TL’ye stokladıkları ürünleri, herhangi bir yeni maliyet artışı olmamasına rağmen zam yaparak satıyorlar. Bu, biz tüketiciler açısından kabul edilemez bir durum. Bir ürünü bugün 6 TL’ye alırken, üç gün sonra 7 TL olmuş görüyoruz; oysa ki elektriğe, yakıta zam gelmemiş, maliyetlerde bir artış olmamış. Yine de marketler bu stoklu ürünlere fiyat artışı yapıyorlar."
“AĞIR YAPTIRIMLAR UYGULANMALI”
Denetimlerin sıklaştırılması gerektiğine dikkat çeken Duman, " Büyük zincir marketlere ceza kesildiğini duyuyoruz ama bu cezalar yeterli caydırıcılığı sağlamıyor. Çünkü bu cezalar bir günlük kazançları kadar, bu da onları durdurmuyor. Eğer gerçekten etkili bir denetim yapılacaksa, günlük olarak il ve ilçe bazında denetim yapılmalı ve fiyat değişiklikleri yakından takip edilmelidir. Denetim sonucunda fiyatların gerekçesiz şekilde arttığı görülürse, para cezasından öte marketin kapatılması gibi daha ağır yaptırımlar uygulanmalı. Bu tür cezalar, tekrar eden ihlaller için daha caydırıcı olacaktır," ifadelerini kullandı.
