Türkiye’nin turizm merkezlerinden bir tanesi olan Van; tarihi ve turistik alanlarıyla önemli bir destinasyon. Her yıl yaklaşık 1 milyon turistin ağırlayan Van şehrine özellikle İran İslam Cumhuriyeti’nden yüzbinlerce kişi geliyor. 2023 yılında sadece Kapıköy Sınır Kapısı’ndan 600 bin İranlının giriş yaptığı Van’da bu kapsamda çok sayıda konser ve etkinlik gerçekleştiriliyor. Gelen İranlı turistlerin kentte gitmek istedikleri yerlere daha rahat ulaşabilmeleri ve yaşadıkları sorunları dile getirmeleri için “İran Danışma Ofisi” kuruldu. Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) tarafından Cumhuriyet Caddesi üzerinden kurulan danışma ofisi daha sonra kapatıldı. Dönemin İpekyolu Belediyesi kayyumu Sinan Aslan tarafından ofisin bulunduğu alanın park yapılması nedeniyle ofis kapatıldı. Kapan ofis başka bir yerde hayata geçirilmedi. Yapılıp, yapılmayacağı ise merak konusu oldu.
ZORLUOĞLU AÇILIŞINI YAPMIŞTI
Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) tarafından 26 Mart 2023 tarihinde hizmete açılan ve açılışı dönemin Van Valisi Murat Zorluoğlu tarafından yapılan ofisin ömrü kısa oldu. O dönem yapılan açılışta konuşan Van Valisi ve Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Zorluoğlu,
yurt içinden ve yurt dışından gelen turistlerle, Van’ın Türkiye’deki önemli turizm merkezlerinden biri olma yolunda hızla ilerlediğini kaydetmişti. Vali Zorluoğlu, “2018’in ilk üç aylık verilerine bakıldığında geçen yıla oranla yüzde 50 turist artışı görülüyor. Bu memnuniyet verici bir durumdur. Geçen cuma günü Kapıköy’den Van’a gelen turist sayısı 6 bin 700. Bu, sayı olarak bir günde yapılan en büyük giriştir. Bu bereket; nisan, mayıs, haziran ayları ve devamında sürecek. Bu yıl içinde 700 binin üzerinde yabancı turist misafir etmeyi planlıyoruz.” Demişti.
“DANIŞMA MERKEZİ OLACAK” DENİLMİŞTİR
Açılışı yapılan danışma ve bilgilendirme ofisinin daha fazla işleve sahip olacağına dikkat çeken Zorluoğlu şunları söylemişti: “Burası yabancı turistler için bir danışma merkezi olacak. Turistlere istedikleri birtakım bilgileri sağlayacak. Aynı zamanda burası bir şikâyet alma merkezi olarak da çalışacak. Görevlilerimiz, gelecek yabancı turistlerin şikâyetlerini not alacaklar ve geri dönüşünü sağlayacaklar. Burası ilimizde bir ilk olması açısından önemli. Büyükşehir Belediyesi, DAKA ve Van TSO ile böyle önemli bir merkezi hizmete almaktan memnuniyet duyuyoruz. Önümüzdeki yıllarda turist sayısı arttığında burası yetmezse birkaç tane daha açacağız.”
BEYAZ: ŞEHİR İYİ HATIRLAR
Ofisin kapanmasıyla ilgili Yeni Doğu Gazetesi’ne konuşan Turizmci Murat Beyaz, “Şehir hafızası çok iyi hatırlar. Bir zamanlar şehirde turizmi desteklemek amacıyla İranlı turistlere yönelik bir danışma ofisi açılmıştı. Bu ofis, DAKA tarafından kurulan ve Farsça bilen personellerin görev aldığı bir büro olarak hizmet vermeye başladı. Açılışı büyük bir programla gerçekleştirilen bu ofis, hem şehir sakinlerinin hem de turistlerin hizmetine sunulmuştu. Turizmden Diyanet’e geçen bu uygulama, şaşırtıcı bir gelişmeydi.” İfadelerini kullandı.
“KİMSE DİLE GETİRMİYOR”
“Maalesef şehirde turizmle ilgili doğru adımlar atılmıyor” diyerek konuşmasını sürdüren Beyaz şöyle devam etti: “Kamu kuruluşları, STK'lar ve yerel yönetimler, turizmi geliştirmek için gerekli çalışmaları yapmıyor. Diğer illerde turistlerin rahatı için her türlü önlem alınırken, burada sorunlar üst üste geliyor. İranlı turistlerin şehre gelmesine rağmen, Van’ın İranlı turistlerden ciddi bir gelir elde ettiğini düşünmüyorum. Kaçak işletmeler ve kayıt dışı faaliyetler, Van esnafının maddi kazanç elde etmesini engelliyor. Kaçak konaklamalar, resmi oteller dolmadan önce turistleri ağırlıyor ve resmi otellere turist gelmiyor. Bu sorunlara rağmen kimse bu durumu dile getirmiyor.”
BEYAZ: BÜYÜK BİR ENGEL
Beyaz, “Van'da turizm maalesef çarpık bir şekilde gelişiyor. Tur firmaları ve oteller, turistlere kötü hizmet veriyor. Bu da turistlerin Van’dan memnuniyetsizlikle ayrılmasına neden oluyor ve dışarıda olumsuz propaganda yapmalarına yol açıyor. Şehirde Farsça bilen personel eksikliği, İranlı turistlerin rahatını sağlamada büyük bir engel. STK'lar ve yetkililer, turizm sektöründe eğitimler düzenleyerek esnafın Farsça öğrenmesini sağlamalıdır. Şehirde turizmin sadece 1,5 ay boyunca yoğun olması ve sonrasında İranlı turist akışının kesilmesi, Van’ın turizm potansiyelini sürdürebilir hale getirememesiyle sonuçlanıyor.” Diye belirtti.
“FARSÇA BİLEN PERSONEL LAZIM”
Beyaz son olarak şunları kaydetti: “Şehirde İranlı turistlerin memnuniyet düzeyini ölçmeden turizmde başarıdan söz etmek doğru değildir. İranlı turistler, Farsça bilen personel bulmakta zorluk çekiyor ve bu da hizmet kalitesini olumsuz etkiliyor. İranlı turistlerin dilini öğrenmeye yönelik kurslar düzenlenmeli ve şehirdeki turizm anlayışı köklü bir şekilde yeniden ele alınmalıdır.”