İŞKUR’un yayımladığı 2024 Van İşgücü Piyasası Araştırması’na göre kent genelinde 977 kişilik açık iş tespit edildi. Ancak işverenlerin büyük çoğunluğu, bu pozisyonlar için asgari ücret düzeyinde ya da daha düşük teklifler sunuyor. Bu durum, işsizliğin değil; niteliksiz ve düşük ücretli işlerin yaygın olduğunu ortaya koyuyor.
Kadınlara yönelik iş ilanlarının %99’u asgari ücretle sınırlı, erkekler içinse yalnızca %32,5’lik bir kesim asgari ücretin biraz üzerinde maaş öneriyor. Özellikle ağır iş gücü gerektiren sektörlerde çalışan bulamayan işverenler, maaşları artırmak yerine nitelikli elemana ulaşamamaktan yakınıyor.
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından yürütülen 2024 yılı Van İşgücü Piyasası Araştırmasının sonuçları açıklandı. Van genelinde 497 işyerinde gerçekleştirilen saha çalışmasıyla ilin istihdam yapısı, mesleki ihtiyaçları, açık iş pozisyonları ve yatırım eğilimleri detaylı şekilde raporlandı. Çalışma, 15 Nisan – 17 Mayıs 2024 tarihleri arasında gerçekleştirildi.
Van’da Çalışan Sayısı 39 Bine Yaklaştı
Araştırmaya göre kentteki işyerlerinde toplam 38.988 kişi istihdam ediliyor. Bu çalışanların 26.874’ü erkek, 12.114’ü ise kadın. Kadın istihdamının en yoğun olduğu alan “İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri” sektörü olurken, “İnsan Sağlığı ve Sosyal Hizmetler” sektöründe kadın çalışan sayısı erkeklerden fazla.
İstihdamın Yüzde 39’u Üç Ana Sektörde Toplandı
Çalışanların yüzde 39’u üç ana sektörde yoğunlaşıyor: İmalat (%22,5), Toptan ve Perakende Ticaret (%18,9) ve İnşaat (%14,5). Bu tablo, Van ekonomisinin üretim ve ticaret odaklı bir yapıya sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Dijitalleşme Yükselişte, Uzaktan Çalışma Nadir
İşyeri verilerine göre dijitalleşme adım adım artıyor. İşyerlerinin %50,2’si dijital teknolojilerden faydalanırken, uzaktan çalışma uygulayan işyeri oranı yalnızca %3,9 düzeyinde.
İhracat yapan işletmelerin oranı %6,5, e-ticaret yapanların oranı ise %13,3 olarak ölçüldü. Kısmi zamanlı çalışmanın uygulandığı işyerleri ise %23,5 oranında.
Yeşil Dönüşüm ve Yatırım Planları Dikkat Çekiyor
Araştırmaya göre Van’da 20 ve üzeri çalışana sahip işyerlerinin %22,4’ü önümüzdeki bir yıl içinde yatırım yapmayı planlıyor. Bu yatırımların:
%83,8’i ilave yatırım,
%12,6’sı yeşil yatırım,
%7,2’si teknolojik yatırım,
%3,6’sı ise diğer alanlara yönelik.
Ayrıca, işletmelerin %20,2’si yeşil dönüşüm sertifikasına sahip. Bu oran çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir gösterge.
Açık İş Sayısı 977: En Yoğun Talep İmalat Sektöründe
Van genelinde 977 kişilik açık iş pozisyonu belirlendi. Açık işlerin en çok bulunduğu sektörler şunlar:
İmalat (474 kişi),
İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri (241 kişi),
Toptan ve Perakende Ticaret (102 kişi),
İnşaat (44 kişi).
En Çok Aranan Meslekler Belli Oldu
Araştırmaya göre en fazla talep gören meslekler arasında Makineci (Dikiş), Çağrı Merkezi Müşteri Temsilcisi, Konfeksiyon İşçisi, Müşteri Temsilcisi, Satış Danışmanı, Bilgisayar Teknik Servisçisi, Ayakkabı İmalatçısı, Kalite Kontrolcü ve Garson yer alıyor.
Kadınlarda öne çıkan meslekler arasında Makineci, Temizlik Görevlisi, Kasiyer, Ebe-Hemşire, Güzellik Uzmanı, Büro İşçisi, Ön Muhasebeci, Psikolog ve Restoran Hostesi bulunurken; erkeklerde Beden İşçisi, Kalıpçı, Duvarcı, Şoför, Kaynakçı, Reyon Görevlisi, İnşaat İşçisi, Garson ve Host (Kabin Memuru) gibi fiziksel iş gücü ağırlıklı meslekler dikkat çekiyor.
İşverenlerin En Çok Aradığı Beceriler
Açık iş pozisyonları için işverenlerin aradığı temel beceriler şunlar: fiziki yeterlilik, mesleki bilgi, bilgisayar kullanımı, takım çalışması, iletişim yeteneği, iş tecrübesi, pazarlama kabiliyeti, problem çözme, analitik düşünme, liderlik ve yabancı dil bilgisi.
Eleman Bulmakta Zorlanılan Meslekler
120 işyeri, bazı meslek gruplarında eleman temininde güçlük yaşadığını bildirdi. En çok zorlanılan meslekler arasında Makineci (Dikiş), Konfeksiyon İşçisi, Kalıpçı, Alçı Sıva Uygulayıcısı, Boyacı, Betonarme Kalıpçısı, Ayakkabı İmalatçısı, Satış Danışmanı, Mekaniker ve Isı Yalıtımcısı yer aldı.
Eleman bulma zorluğunun temel nedenleri arasında yeterli başvuru olmaması ve mesleki yeterlilik eksikliği öne çıkıyor.
Geleceğe Dönük İstihdam Artışı Beklentisi
Van’da işverenlerin %30,5’i önümüzdeki bir yıl içinde net istihdamın artmasını bekliyor. En çok istihdam artışı beklenen sektörler:
İmalat (1.272 kişi),
İnşaat (696 kişi),
Toptan ve Perakende Ticaret (418 kişi).
Öne çıkan meslekler arasında Müşteri Temsilcisi, Makineci, Kalıpçı, Konfeksiyon İşçisi, Şoför, Duvarcı ve Çağrı Merkezi Temsilcisi dikkat çekiyor.
İŞKUR hizmetlerinden faydalanan işveren oranı %65,6 düzeyinde. En çok başvurulan hizmetler:
Danışmanlık ve Yönlendirme (%90,4),
Eleman Temini (%58,3),
Teşvikler (%19,5),
İşbaşı Eğitim Programları (%10,8).
Ayrıca işverenlerin %83,3’ü açık iş ilanlarını İŞKUR üzerinden duyurmayı tercih etti.