Van’daki parklar, kent sakinlerinin doğayla iç içe vakit geçirebileceği, dinlenebileceği, spor yapabileceği ve çocukların oyun alanları olarak kullanabileceği alanlar olarak planlanmıştı. Ancak son yıllarda bu kamusal alanlar, semaverciler tarafından işgal edilmiş durumda. Her gün daha fazla semaverci, kendi tezgâhlarını kurarak bu alanları işgal ediyor ve parklarda oturan, yürüyüş yapan ya da vakit geçiren vatandaşların huzurunu bozuyor.
Kentin en işlek noktaları olan Ahmed-i Xani Parkı, Sanat Parkı, Şehir Parkı, Beşyol Meydanı ve diğer parklarda her geçen gün semaver gruplarının sayısındaki artış gözden kaçmıyor.
Semaverci esnafının sayısının hızla artması, parkların doğal yapısını ve kamusal işlevini tehdit ederken, bu tür işgallerin toplumun çeşitli kesimleri üzerinde olumsuz etkiler yarattığı gözlemleniyor. İlk etapta ufak bir sorun gibi görünen bu yerleşimler, zamanla parkların büyük kısmını kapsayan çay bahçelerine dönüşüyor ve parkların gerçek amacı olan dinlenme ve toplumsal etkileşim alanı olma işlevini kaybediyor.
KENTİN YEŞİL ALANLARI YAVAŞ YAVAŞ TÜKENİYOR
Orman varlığı ve yeşil alan konusunda Türkiye’nin en fakir illerinden biri olan Van’da az sayıdaki yeşil alanların da semaverciler tarafından işgal edilmesi vatandaşların, dinlenebileceği, doğayla baş başa kalabileceği parkları bulmasını imkansız kılıyor.
Van’daki parkların semaverciler tarafından işgal edilmesi, yalnızca yerel yönetimlerin şehir planlamasındaki eksiklikleri değil, aynı zamanda toplumun kamusal alanlara sahip çıkma sorumluluğunun da bir yansımasıdır. Ticarileşmenin önlenmesi, bu alanların halka ait olma özelliğinin korunması, her birey için daha sağlıklı ve daha huzurlu bir yaşam alanı yaratmak için kritik önem taşıyor.
VERGİSİZ, HUKUKSUZ TİCARET ALANLARI OLUŞTU
Semavercilerin, genellikle parkların geniş ve gölge alanlarına kurdukları çay tezgâhları, zamanla parkları tamamen kapsayan küçük kafelere dönüşüyor. Parkların çimenlik alanları ya da yürüyüş yolları, artık kalabalık gruplar ve gürültüyle doluyor. Bu durum, parkları huzurlu bir şekilde kullanmak isteyen vatandaşların tepkisini çekiyor. Kent merkezindeki az sayıdaki küçük parklarda vakit geçirmek isteyenler ya da akşam saatlerinde sadece temiz hava almak isteyenler, semavercilerin yarattığı gürültü ve kargaşa nedeniyle bu alanlardan uzak durmaya başlıyor.
Bununla birlikte, semaverciler tarafından yapılan işgaller, parkların bakımı ve temizlik konusunda da sorunlara yol açıyor. Çay bardakları, poşetler ve atıklar çevreye yayılırken, parkların temizliği ve düzeni yerel yönetimlerin sorumluluğunda olmasına rağmen, bu alanların ticarileşmesiyle birlikte bu sorumluluklar yerinde uygulanmıyor.
YEREL YÖNETİMLERİN SORUMSUZLUĞU
Van’daki parkların semaverciler tarafından işgal edilmesi, yerel yönetimlerin denetim eksikliklerinden ve kamusal alanların korunmasına yönelik politikaların yetersizliğinden kaynaklanıyor. Şehirdeki parklar, şehir planlamasında kamusal kullanım ön planda tutularak tasarlanmalı ve bunların ticarileşmesi engellenmelidir. Ancak, son yıllarda bu alanlar üzerindeki denetimlerin zayıflaması, bu tür işgallerin artmasına neden oldu.
Van Büyükşehir ve İpekyolu Belediyesi’nin konuya duyarsız kalması, semavercilerin işgaliyle ilgili adım atmaması, şehirdeki halkın yaşam kalitesini doğrudan etkiliyor. Bu durum, kamusal alanların değerinin giderek erimesine ve halkın bu alanlardan mahrum kalmasına yol açmaktadır. Yerel yönetimler, sadece parkları açmakla kalmamalı, aynı zamanda bu alanların düzgün bir şekilde yönetilmesi, kamusal amaçlarına uygun kullanılmasını sağlamalıdır.
SANAT PARKI’NDAKİ TEK SANAR SEMAVER OLDU
Van’ın kültürel ve sanatsal merkezi olarak tasarlanan Sanat Parkı, son dönemde artan semaver kullanımıyla gündemde. Sanat yerine semaver dumanlarıyla dolan park tepkilerin odağında.
BELEDİYELERİN İLGİSİZLİĞİ PES DEDİRTİYOR
Van Büyükşehir Belediyesi ve İpekyolu Belediyesi, parkın korunması ve halkın kültürel alanlara erişimi konusunda sorumlu kurumlar. Ancak vatandaşlar, belediyelerin bu soruna çözüm üretmekte yetersiz kaldığını dile getiriyor. Vatandaşlar, belediyelerin parkın düzenini sağlamada ve sosyal alanlar olarak kullanıma sunmada ihmalkar davrandığını düşünüyor.
“PARKLAR, DİNLENME ALANI DEĞİL, TİCARET ALANINA DÖNÜŞTÜ”
Vatandaşlar, “Artık parklarda yürümek, dinlenmek neredeyse imkansız hale geldi. Semaverlerin etrafında dolaşmak zorunda kalıyoruz, bu da dinlenmek ya da vakit geçirmek isteyenler için engel oluşturuyor” diyerek tepkilerini dile getirdi.
