Van’ın simge mekânlarından biri olan ve 1942’den bu yana hizmet veren Kardeşler Çay Evi, havaların soğumasıyla birlikte gelenekselleşen tarçın çayı ikramlarına başladı. Van’ın simge mekânlarından biri olan ve 1942’den bu yana hizmet veren Kardeşler Çay Evi, havaların soğumasıyla birlikte gelenekselleşen tarçın çayı ikramlarına başladı. Kentin tarihine ışık tutan bu özel mekân, sadece çayıyla değil, nostaljik atmosferi ve kültürel dokusuyla da dikkat çekiyor.
Tam 81 yıldır Vanlıların buluşma noktası olan Kardeşler Çay Evi, zamanın ruhuna direnerek geçmişten günümüze bir kültür mirası taşıyor. Misafirlerine sunduğu 6 çay çeşidinin özel karışımından oluşan kaymaklı çay, mekânın en çok tercih edilen lezzetlerinden biri. Şekerin eski usullere uygun olarak kesildiği bu çay deneyimi, mekâna gelenleri adeta geçmişe götürüyor.
VAN’A UĞRAYANLARIN VAZGEÇİLMEZ DURAĞI
Van’ı ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin uğramadan gitmediği Kardeşler Çay Evi, aynı zamanda bir açık müze işlevi görüyor. Duvarda asılı gazete küpürleri, Vanspor’un ilk kadrosunun posteri ve yıllardır biriken nostaljik objeler, mekâna tarihi bir dokunuş katıyor. Çay evi, bürokrasiden iş dünyasına birçok ismin de uğrak noktası haline gelmiş durumda.
KÜLTÜRÜ YAŞATAN EMEKTAR: DOLAYI ÖZTÜRK
Kardeşler Çay Evi’nin bugünkü sahibi Dolayı Öztürk, Hacı İhsan Usta’nın yanında çırak olarak başladığı meslek hayatını devralarak bu kültürü yaşatmaya devam ediyor. Mekânda çay servisi kadar tesbih ve yüzük satışı da dikkat çekerken, özellikle tarçın çayı ikramı, soğuk kış günlerinde mekânın sıcak atmosferini daha da özel kılıyor.
VAN’A HAS BİR DENEYİM
Van’ın kültürel zenginliklerini yansıtan Kardeşler Çay Evi, hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin geçmişle bağ kurduğu bir mekân olmaya devam ediyor. Tarihi dokusu, eşsiz çay lezzetleri ve sıcak atmosferiyle, Van’daki sigara kokusunun yerini artık tarçın çayı kokusu alıyor.
TARÇIN ÇAYI NEDİR? NASIL TÜKETİLİR?
Tarçın, defnegiller familyasına ait bir ağaçtır. Kısa boylu, yaprak dökmeyen, genellikle Güney Asya veya Güneydoğu Asya'da yaygın üretilen bir baharattır. Türkiye'de ise botanik bahçelerinde tarçın ağacı yetiştirilir. Tarçın ağacının dalları kesilerek dışındaki kabuğu soyularak ezilir. Toz tarçın veya çubuk tarçın olarak elde edilen baharat yemek, keklerde tatlandırıcı olarak kullanılır. Ancak doğal yöntemlerle elde edildiği için çay olarak da demlenen tarçının vücuda birçok faydası da vardır. Son yıllarda yapılan araştırmalar tarçın çayının vücuda bağışıklık kazandırmak, kronik hastalıkların vücuda etkilerini azaltmak, metabolizmayı düzenlemek için birçok yararı olduğunu ortaya çıkarmıştır.
TARÇIN ÇAYI NEDİR?
Tarçın çayı, toz tarçın veya tarçın çubuklarının sıcak suda demlendirilmesiyle hazırlanan bitkisel bir içecektir. Tarçın çayını toz tarçın veya çubuk tarçın, tarçın özü kullanılarak hazırlanan farklı demleme yöntemleri vardır. Tarçın çayının içerisinde kullanılan bitki karışımlarına göre farklı çeşitleri de vardır. Tarçın çayı sadece toz veya kabuk tarçın kullanılarak hazırlanabileceği gibi, karanfil, zencefil, lavanta, elma kabuğu gibi bitkiler ile karıştırılarak da aromalı olarak demlenebilir. Sade tarçın çayı, çubuk tarçın veya toz tarçın ile demlenir. Karanfil, elma, zencefil, lavanta, papatya tarçın çayı çeşitli bitkiler ile karıştırılarak hazırlanan çeşitleridir.
TARÇIN ÇAYI NASIL YAPILIR?
Bitkinin çayını hazırlamak için oldukça farkı yöntemler kullanılabilir. Geleneksel bitki çayı demleme yöntemleri kullanılsa da içerisinde kullanılacak bitkileri belirleyebilirsiniz. Tarçın çayı için toz tarçın veya tarçın çubuklarını tercih edebilirsiniz. Toz tarçın ile çayı hazırlamak isterseniz öncelikle sıcak su kaynatmalı ve kaynayan suyu bir bardağa dökmelisiniz. Su kaynadıktan sonra demliğe 1 veya 2 çay kaşığı toz tarçın ekleyerek demlemeye bırakmalısınız. 2-3 dakika dem alan çayı ocaktan alıp bardağa koyarak servis edebilirsiniz. Çubuk tarçın ile çay yapacaksanız yine aynı şekilde 1 su bardağı suyu kaynattıktan sonra içerisine 1 çubuk tarçın ilave ederek demlemeye bırakmalısınız. Çay 2-3 dakika dem aldıktan sonra tüketebilirsiniz. Tarçın çayı su ile demlenebildiği gibi süt gibi tatlandırıcılar ile de demlenen çeşitleri vardır. Çayı demlerken izlenecek metotlar aynı olmakla birlikte sadece su yerine süt tercih etmeniz gerekir.
TARÇIN-ZENCEFİL ÇAYI TARİFİ
Bir bardak sıcak suyu demlikte kaynatın. Kaynayan sıcak suya 1 çubuk toz tarçın veya 1-2 çay kaşığı toz tarçın konulur. Eğer zencefili kök zencefil olarak koyacaksanız ince kıyılmış 1 tatlı kaşığı zencefili demliğe ekleyin. Eğer toz zencefil kullanacaksanız 1 çay kaşığı zencefili demliğe koyarak tüm karışımı 5 dakika ocakta demlenmeye bırakmalısınız. İsteğe göre sade olarak veya balla karıştırarak tarçın-zencefil çayını tüketebilirsiniz.
TARÇIN-ELMA ÇAYI TARİFİ
Bir bardak sıcak suyu demlikte kaynattıktan sonra toz tarçın veya çubuk tarçını demliğe eklemelisiniz. Toz tarçın için ölçü 1-2 çay kaşığıdır. Çubuk tarçın kullanıyorsanız bir adet yeterlidir. Daha sonra 2 adet kırmızı elma kabuğunu soyarak, elma kabuklarını demliğin içerisine ekleyip, karışımı ocağın üstünde 5 dakika kadar demlenmesi için kaynamaya bırakmalısınız. 5 dakika tamamlandıktan sonra tarçın elma çayını ocaktan alarak sıcak servis edebilirsiniz.
TARÇIN ÇAYI NASIL TÜKETİLİR?
Tarçın çayı doğal yöntemlerle sağlıklı kalma yöntemlerinden birisi olarak kullanılır. Günün her saati tüketebileceğiniz çay herhangi bir alerjen etkiye sahip değildir. Genellikle tarçın çayının yemeklerden önce, aç karnına içilmesi önerilir. Eğer sabah içmeyi tercih etmiyorsanız gece yatmadan önce tarçın çayı içebilirsiniz. Bu şekilde tüketilen tarçın çayının migren ağrısına iyi geldiği bilinir. Tarçın çayının tüketim zamanından ziyade miktarı önemlidir. Günde bir bardak tarçın çayının içilmesi vücut açısından yeterlidir. Emziren annelerin tarçın çayı içmesi tavsiye edilmez. Ayrıca, hamilelikte de uzman hekim bilgisi olmadan tarçın çayı tüketilmemelidir.
TARÇIN ÇAYININ FAYDALARI NELERDİR?
Tarçın çayının hem insan metabolizmasının düzenlenmesi hem de soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı enfeksiyon riskinin azaltılması açısından oldukça faydalı olduğu söylenebilir.
Tarçın çayı tüketiminden kısa bir süre sonra kan dolaşımını hızlandırır. Sakinleştirici etkisi vardır. Midenin sindirimini kolaylaştırır Mide bulantısını azaltır. Gaz söktürücü etkisi nedeniyle bağırsaklar ve midede şişkinliği azaltır. Kan şekerini düzenleyici etkiye sahiptir. Tarçın çayının içerisindeki antioksidanlar vücut bağışıklığını güçlendirir. Enfeksiyonlara yakalanma riskini azaltır. Diş eti hastalıklarına karşı olumlu etkiye sahiptir. Tarçın çayının doğal yapısında yer alan aldehit bileşiği pıhtılaşmayı engeller. Vücutta iltihaplanmayı önler. Kolestrolü dengeler. Hafızayı güçlendirir.
Tarçın çayının en önemli faydalarından birisi antioksidan özelliğe sahip olmasıdır. Tarçın çayı, besin yoluyla alınan yağların okside edilerek vücuda zararsız hale getirilmesine yardımcı olur. Magnezyum, kalsiyum, demir açısından zengin olmakla birlikte aynı zamanda B vitamini, A vitamini içerir. Tarçın çayının en önemli etkilerinden birisi bağışıklık sistemini güçlendirmesidir. Tarçın içerisinde antiseptik olan doğal bileşenler sayesinde çeşitli hastalıklara karşı vücudu destekleyici etki gösterir. Vücuda besin yoluyla alınan patojenlerin nötr hale getirilmesinde etkilidir, böylece mide sağlığı açısından birçok yararı vardır. Tarçın çayının mide üzerinde en önemli etkilerinden birisi mide ağrıları, şişkinlikleri ve gaz sıkışmalarını azaltmasıdır. Tarçın iştah düzenleyici olduğu için sindirimi destekler. Tarçın içerisinde bulunan maddeler, mide öz suyunu uyaran ve düzenleyen bir etkiye sahiptir.
TARÇIN ÇAYININ EN ÖNEMLİ FAYDASI NEDİR?
Tarçın çayının en önemli faydalarından birisi de kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolün azaltılmasını sağlamasıdır. Günlük içilen bir bardak tarçın çayının antioksidan özelliği nedeniyle yağların yakılmasını sağlaması sonucunda kötü kolesterolün azaltılmasına yardımcı olur. İyi kolesterol olarak ifade edilen HDL'nin yükselmesini sağlar. Ayrıca diyabet hastalıklar üzerine yapılan araştırmalarda tarçın çayının kan şekerini kontrol altına aldığı belirtilir.
