Van Gölü’nde milyonlarca martının üreme alanlarından biri olan Çarpanak Adası, kontrolsüz turistik ziyaretler nedeniyle ciddi tehdit altında. Van Gölü Havzası’nda yer alan ve Türkiye’deki 475 kuş türünden 232’sine ev sahipliği yapan bölgede, özellikle Çarpanak, Adır ve Akdamar adaları martıların kuluçkaya yattığı alanlar arasında yer alıyor. Ancak son zamanlarda artan ziyaretçi sayısı, martıların yuvalarına ve yumurtalarına zarar veriyor.
Adada karşılaştığı manzarayı anlatan İskender Taş, martı yumurtalarının insanların bastığı otluk alanlar arasında olduğunu ve hayvanların bu durumdan büyük ölçüde etkilendiğini söyledi. Taş, “Martılar insanların yaklaşmasıyla saldırganlaşıyor, bağırıyor. Yumurtalara basıldığını bizzat gördüm. Bu manzara gerçekten içler acısı” diyerek ziyaretlerin sınırlanması ve adanın bazı bölümlerinin koruma altına alınması gerektiğini belirtti.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yaban Hayvanları Koruma ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan ise Çarpanak, Akdamar ve Adır adalarının martılar için kritik üreme alanları olduğunu vurgulayarak, “Özellikle Çarpanak Adası’na tekneyle geçişlerin yasaklanması gerekiyor. Martıların yumurtaları zarar gördüğünde saldırganlaşıyorlar. Bu da hem insanlar hem hayvanlar için tehlike oluşturuyor,” dedi. Martıların yaşam alanlarının tahrip edilmesi halinde şehir merkezlerine göç edebileceklerini söyleyen Aslan, bunun hem çevresel hem de sağlık açısından yeni sorunları beraberinde getireceğini ifade etti. Martıların kent çöp alanlarında birikmeye başladığını kaydeden Aslan, "Bu durum diğer hayvan türlerini de etkiler, şehirde istenmeyen karşılaşmalara neden olabilir," diyerek doğal alanların korunmasının önemine dikkat çekti.
Adır Adası’nda bir milyona yakın martının bulunduğunu ve yeni sezonda bu sayının üç milyona çıkmasının beklendiğini belirten Aslan, yaşam alanlarının bozulmasının martıları köy ve kentlere yönlendireceğini, bu durumun hastalık ve parazit risklerini artıracağını söyledi.
