Ülkemizde ve Van’da vatandaşlar yaşanan ekonomik sıkıntılarla başa çıkmaya çalışırken, özellikle ev maliyetleri vatandaşların en büyük endişesi haline geldi. Türk Lirası'nın Euro ve Dolar karşısında değer kaybetmesi, akaryakıt fiyatlarının rekor seviyelere ulaşması gibi faktörler, birçok ürüne yapılan zamlarla adeta tuz biber ekti. Bu ekonomik buhranın en fazla etkilediği sektörlerden biri de inşaat sektörü oldu. Demirden çimentoya, briketten betona pek çok malzemenin fiyatındaki artış, ev hayali kuran vatandaşları zor bir durumda bıraktı.
Son dönemde, ev sahibi olmak yerine arsa alıp kendi evini inşa etmeyi tercih edenler, inşaat malzemelerinin yüksek fiyatları nedeniyle ciddi bir ikilemle karşı karşıya. Geçen seneye kıyasla inşaat malzemelerinin fiyatları yüzde 300'e kadar varan oranlarda artış gösterdi. Bir yıl önce demirin kilosu 7 bin lirayken, bugün aynı miktar için ödenmesi gereken tutar 19 bin lirayı aşıyor. Ayrıca, geçtiğimiz yıl metreküpü 600 lira olan betonun fiyatı da bugün itibarıyla 1500 lirayı bulmuş durumda. Kireç, briket, kum gibi inşaat malzemelerine de benzer şekilde yüzde 300'e varan zamlar geldi. Özellikle Van gibi bölgelerde yüksek konut fiyatlarının yanı sıra, inşaat malzemelerinin bu denli yüksek fiyatlarla karşılaşması, vatandaşların elini kolunu bağlıyor. Ev sahibi olma hayali kuranların, maliyetlerin katlanarak arttığı bu dönemde çözüm bulma çabaları da giderek zorlaşıyor.
VATANDAŞLAR ARASINDA ZORLU KARAR SÜRECİ
Son dönemde ekonomik sıkıntıların arttığı ülkemizde, ev sahibi olmanın maliyeti giderek yükselirken, konut yapmak veya satın almak arasında birçok vatandaş için zor bir karar süreci başlamış durumda. Kenan Aldemir isimli bir vatandaş, kendi deneyimleri üzerinden yaptığı açıklamalarda, ev yapmanın satın almaktan daha zor hale geldiğine dikkat çekiyor. Geçtiğimiz yıl 200 bin liraya bir arsa satın aldıklarını belirten Aldemir, ev fiyatlarının yüksek olması nedeniyle ev yapma kararı aldıklarını ifade ediyor. Ancak, bu sene inşaata başladıklarında ev fiyatlarının uçtuğunu dile getiriyor. Bir yıl önce 3+1 evlerin 250-300 bin lira arasında olduğunu belirten Aldemir, şu an aynı evlerin 900 bin ila 1 milyon lira arasında olduğunu belirtiyor. Ev yapım aşamasında karşılaştıkları maliyet artışlarına da değinen Aldemir, demir, beton, kireç, briket gibi inşaat malzemelerinin fiyatlarının büyük oranda yükseldiğini aktarıyor. 7 ton demir aldıklarında 15 bin lira ödediklerini ancak toplam maliyetin 105 bin lirayı bulduğunu söylüyor. Metreküp başına 1200 lira ödedikleri betonun 10 bin liraya mal olduğunu vurgulayan Aldemir, inşaatın sadece bu aşamalarının bile ciddi bir maliyet oluşturduğunu dile getiriyor. Aldemir,
“Biz bir arsa almıştık geçen sene. Yaklaşık 200 bin liraya. Ev fiyatları yüksek olduğu için kendimiz yapmak istedik. Geçen sene biz bu arsayı satın aldığımızda, 1+1 evler 150 bin lirayken, 3+1 bir evler 250-300 bin liraydı. Tabi biz kendi bahçemiz olsun, apartman olmasın, hem de daha maliyetsiz olsun diye kendimiz yapma düşüncesine girdik. Bu sene başladık ev yapmaya. Tabi ev fiyatları uçtu. Şuan 3+1 evler 900 ila Bir Milyon lira civarında. Ev de hesap yaptık. 400-500 bin liraya bitiririz diye düşündük. Fakat ev de ki hesap çarşıya uymadı. 7 ton Demir aldık 15 bin liradan, 105 bin lira tuttu. Beton aldık metreküpü 1200 liradan 10 bin lira tuttu. Kireci, briketi, kumu derken bayağı harcama yaptık. Ayrıca bir de usta parası var. 80 bin lira ustaya verdik. Bir ay öncesinden bahsediyorum tabi. Şuan 120 bin lira aşağısında usta yok, bulamazsın. Şuan inşaatımıza kabayı bitirdik. Hesapladığımızda maliyet 500 bin lirayı buldu. Tabi daha bunun sıvası var, sıvayı yapacak ustaların parası var, pencere, kapı. Bir pencere olmuş 5 bin lira. Bir demir kapı olmuş 10 bin lira. Daha elektrik, su ve doğalgazı çekilecek. Parkesidir, mutfak dolabıdır, fayansıdır, liste uzadıkça uzuyor. Yani bizim toplam maliyetimiz, Bir Milyonu bulacak. Şuan ki evlerde o civarlarda. Avantajı var mı var. Kendi müstakil evin, kendi bahçen. Yani aldığımız arsa fiyatını da eklerseniz ev satın almak daha mantıklı galiba. Apartmanda yaşamak isteyenler için. Sözün kısası, biz ev de hesap yaparken en fazla 500 bin lirayı bulur derken, bütçe bir milyona dayandı” dedi.
EVDEKİ HESAP ÇARŞIYA UYMUYOR
Ev yapma planları, aniden yükselen maliyetler yüzünden alt üst oluyor. Ev sahibi olma hayali kuran birçok vatandaş, beklenmedik fiyat artışlarıyla karşı karşıya kalmanın zorluğuyla mücadele ediyor. Kenan Aldemir, ev yapım aşamasında yaşadıkları bu mali sıkıntıları kendi örnekleri üzerinden anlatıyor. Aldemir, inşaat malzemelerinin fiyatlarının hızla arttığını ve bu artışın tahmin edilenden çok daha hızlı gerçekleştiğini ifade ediyor. Ev yapımı için önceden 500 bin lira gibi bir maliyet öngördüklerini ancak bu maliyetin kısa süre içinde bir milyon lirayı aştığını belirtiyor. Aldemir, özellikle son bir ay içinde malzeme fiyatlarının daha da yükseldiğini vurguluyor. Aldemir, demir fiyatlarının bir ay içinde 15 bin liradan 19 bin liraya çıktığını, beton metreküpünün 1200 liradan 1600 liraya yükseldiğini ve briketlerin fiyatının 7 bin liradan 13 bin liraya çıktığını dile getiriyor. Kireç, kum, kalekim gibi inşaat malzemelerinin de aynı şekilde arttığını söylüyor. Bu artışın sadece bir ay içinde gerçekleştiğini belirten Aldemir, ülkenin ekonomik durumunun bu ani fiyat değişikliklerini desteklediğini ifade ediyor. Aldemir,
“Biz evde hesap yaparken, durumun bu kadar kısa sürede değişeceğini tahmin edemedik. 500 bin liraya bitiririz derken, bir milyondan olacağız. Tabi biz malzemeleri bir ay önce aldık. Şuan durum daha vahim. Biz demirin tonunu bir ay önce 15 bin liraya aldık. Şuan 19 bin lira. Betonun metreküpünü 1200 liraya aldık, şuan 1600 lira. Biz briketlere toplam 7 bin lira verdik, şuan 13 bin lira. Kireç, kum, kalekim, hepsinin fiyatı yükseldi. Yanlış anlaşılmasın. 3-4 yıl öncesinden bahsetmiyorum. Biz bir ay önce aldık. Bir ayda bile bu kadar zam yedi malzemeler. Ülkemizde durum o kadar kötü ki, haftayı bırak günü gününe zam yiyor malzemeler. Türk Lirası gün geçtikçe eriyor. Hal böyle olunca yakıtta yükseliyor. Bu sefer ulaşımın maliyeti artıyor. Ve bu durum her şeyin pahalanmasına neden oluyor. Ev almak veya yapmak isteyenlere tavsiyem, her ne yapıyorlarsa çabuk yapsınlar. Piyasanın durumu belli. Her gün yeni zamlarla uyanıyoruz. Bir birikimleri varsa ve ev alma veya satın alma düşünceleri varsa acele etsinler. Dediğim gibi ev deki hesap çarşıya uymuyor, ona göre bir girişimde bulunsunlar.” İfadelerini kullandı.
UZMANLAR NE DİYOR?
Konuyla ilgili görüştüğümüz İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Mikail Atik,
“Ev yapmak konuma göre değişkenlik gösterebiliyor. Eğer merkezi bir yerdeyseniz ev yapmak daha mantıklı. Ancak ücra bir yerdeyseniz orada ev yapmak daha sorunlu olabiliyor. İmara göre değişkenlik gösterebiliyor. Bazen de konut satın almak daha uyguna gelebilir. İyi araştırmak gerek” dedi. Bir başka inşaat mühendisi ise, “ Kırsal kesimdeyseniz ev yapmak daha uyguna gelebilir. Arsa bedelleri daha uyun olduğu için ev yapmak da daha uyguna olacaktır. Bu yüzden ev yapmanın daha uygu olacağını düşünüyorum.” İfadelerini kullandı.
Van haber