Buğday ekim alanlarında pas hastalığına rastlandı!

Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde bulunan hububat ekim alanlarında yaşanan hastalıklara karşı Müdür Mehmet Emin Yiğit ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne bağlı ziraat mühendisleri devreye girerek çalışmalar başlattı ve konu hakkında çiftçiler bilgilendirildi.Yüksekova İlçe Tarım ve Orman Müdürü Mehmet Emin Yiğit ve kurumun ziraat mühendisleri ile bölgede çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor.Hakkari ve ilçelerinde en büyük tarım arazilerine sahip olan Yüksekova ovası, farklı sebze ve meyve yetiştiriciliğinde öncülük etmeye devam ediyor. Yüksekova’nın hububat ekim alanlarında incelemeler yapan Yiğit, ziraat mühendislerinden bilgi aldı.Beşbulak köyünde hububat ekim alanlarında yapılan incelemelerde hastalık kontrolleri yapılırken, buğday ekim alanlarında pas hastalığına rastlandı.Ekim alanında çıkan hastalıkla ilgili çiftçilere bilgi veren mühendisler, alanın bir an önce ilaçlanmasının gerekli olduğunu belirttiler.Yiğit ve kuruma bağlı ziraat mühendisleri alanda çalışmalarını sürdürüyorlar.Buğdayda Sarı Pas Hastalığı:İnsan beslenmesinde temel besin maddelerinden olan buğday, dünyada en yaygın olarak ekimi yapılan ve üretilen tahıldır. Buğday verimini etkileyen en önemli faktörler arasında hastalıklar gelmektedir. Bu hastalıklar içerisinde buğday verimini olumsuz yönde etkileyen 3 pas türü bulunmaktadır. Bunlar sarı pas, kahverengi pas ve kara pastır. Pas hastalıkları oluşturdukları sporların ve püstüllerin renklerine göre isim almaktadırlar. Ayrıca bu hastalıkların iklim istekleri yönüyle de farklılıklar göstermektedirler.Ülkemizde önemli verim kayıplarına yol açan sarı pas hastalığı özellikle bahar aylarında serin ve nemli koşullarda çok etkili olmaktadır. Sarı pas özellikle buğday ekiminin kışlık ve erken ilkbaharda yapıldığı bölgelerde veya sıcaklıkların düşük olduğu yüksek alanlarda önemlidir. Sarı pas hastalığında enfeksiyon için 0, 11 ve 23 derece sıcaklıklar sırasıyla minimum, optimum ve maksimum sıcaklıklardır. Pas belirtileri en yüksek oranda baharda ve yazın başlarında ortaya çıkarken iklim koşullarının uygun olduğu şartlarda fide döneminde de görülebilmektedir.Çiftçilerimiz bu hastalığa karşı tedbir almalıdırlar. Bu hastalık rüzgârlar diğer başaklara taşınarak kolayca yayılabilir. Bu yüzden tehlikeli bir hastalıktır. Bulaştığı üründe verim kaybına ve danelerde zayıflamaya neden olur.SARI PAS HASTALAĞI (Puccinia striiformis West):Sporlarla üreyen bu hastalığın sporları ilkbaharda aktif duruma gelirler. Eğer hava sıcaklığı 15°C ile 20°C arasında olursa ve ortamda %90 oranında yüksek nem olursa bu sporların gelişimi için uygun ortam oluşur. Bu hastalığa funguslar neden olmaktadır .Sarı Pas Hastalığının BelirtileriSarı pas hastalığı diğer pas hastalıklarının içinde en erken görülenidir. Genel olarak yaprakların üst yüzeyinde görülür. Saplarında ve başaklarında da görülebilmektedirler. Sarı renklidir. Uzmanlar makine dikişine benzetirler. Bu sporlar sıra sıra dizilir. Yaprağın üzerindeki bir çizgi gibi olduğu için bu hastalığa çizgi pası da denilebilir. Bahar sonunda sarı renkli bu çizgiler yerini siyah sporlara bırakmaktadırlar. Bu sporlar rüzgârın etkisiyle yayılırlar. Yazları yabani buğdayların üzerinde, kışları ise ekilen buğdaylarda görülebilirler.Sarı Pas Hastalığının Konukçuları:Sarı pas hastalığının konukçuları kendine benzeyen türlerdir. Yabani buğdaygil ve kültür buğdaygilleri de konukçularıdır. Ayrıca arpa ve çavdar da sarı pas hastalığının konukçularıdır.Sarı Pas Hastalığı Mücadele Yöntemleri:Mücadele yöntemleri iki kısma ayrılır bunlar:Kültürel Mücadeleler:Kimyasal Mücadeleler: Kültürel Mücadeleler:Havalanmayı engellemesi nedeniyle sık ekim yapılmamalıdır.Doğru zamanda yabancı ot kontrolü yapılmalıdır.Doğru zamanda ara konukçu mücadelesi yapılmalıdır.Fazladan azotlu gübreden kaçınılmalıdır.Hastalığa karşı dayanıklı çeşitler kullanılmalıdır.Hastalığın tekrar ettiği kısımlarda ve hastalığı kolay kapan çeşitlerde yeşil aksam ilaçlaması yapılmalıdır.Çevredeki ara konukçular imha edilmelidir.Kimyasal Mücadeleler:Bu hastalığın belirtileri genellikle her yıl alt yapraklarda görülebilmektedir. Hastalığın enfeksiyon yapmaya başladığı uygun ortamlar oluştuğunda hastalığın seyri izlenmelidir. Eğer hastalık üst yapraklara doğru yayılırsa yeşil aksam ilacı kullanılmalıdır. Eğer hastalık için uygun ortamlar hala varsa ve epidemi devam ediyorsa ilaçlama tekrarlanmalıdır. Ancak hasada en az bir ay kala ilaçlama durdurulmalıdır.Bakanlık tarafından yayınlanan ‘Bitki Koruma Ürünleri’ uygulamasında yer alan ruhsatlı bitki koruma ürünleri ve dozları kullanılmalıdır.Sarı pas hastalığına karşı yapılacak mücadele ile yabancı ot ilaçlama zamanı uygun olursa ilaçların karışabilirliği dikkate alınarak uygulama yapılabilmektedir.Buğdayda sarı pas hastalığının belirtilerinden, oluşumundan, verimi ve kaliteyi olumsuz yönde etkilediğinden ve mücadelesinden genel olarak bahsettik. Sonuç olarak bu zararlardan korunmanın en etkin yolu hastalık takip etmek ve erken müdahale imkanını yakalamak. Peki buğdayda sarı pas riskini nasıl takip edebilirsiniz? Agrovisio, web ve mobil platformu aracılığıyla sunulan kişiselleştirilmiş alarm seçeneklerini kullanılarak buğdayda sarı pas riskini takip etmek de mümkün.