Kadına şiddetin ve ölülerinin hiç bitmediği aksi halde her geçen gün arttığı Türkiye’de, sorunun hangi boyuta çıkacağı merak konusu oldu. Rojin Kabaiş’i arama çalışmaları sürerken, Sebahat Tayan ise yaşam mücadelesi veriyor.
Özgecan, Pınar, Emine, Leyla, Narin... Bu isimler meslekleri ve başarılarıyla değil, maalesef parçalanmış bedenleri, yaşadıkları istismar/tecavüz ve ölüm haberleriyle Türkiye ve dünya kamuoyunda yer edindi. Ne yazık ki isimler değişse de yaşanan olaylar değişmiyor ve bitmiyor. İşte onlardan bir tanesi Rojin Kabaiş. 27 Eylül tarihinde Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde (YYÜ) kaybolan Rojin’den henüz haber alınmış değil. Tüm şehir Rojin’in bulunması için seferber olurken, Van’da kadın şiddeti ve cinayeti de gündemden düşmüyor. 11 gün boyunca arama çalışmaları yapılan Sumaye Saed Muhammed Aziz’den “bulundu” haberi gelirken, Başkale’de yaşayan ve amcasının oğlu tarafından darp edilen Sebahat Tayan ise yaşam mücadelesi veriyor. Özgecan, Pınar, Emine, Leyla, Narin, Rojin, Sebahat... isimler değişiyor, hikayeler maalesef hep aynı.
ROJİN KABAİŞ
27 Eylül Cuma günü akşam saatlerinde arkadaşlarına çakıl taşı toplamak için sahile gideceğini söyleyen ve kendisinden bir daha haber alınamayan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Çocuk Gelişimi Bölümü öğrencisi 21 yaşındaki Rojin Kabaiş'i arama çalışmaları sürüyor. Van Gölü'nün YYÜ sahilinde çalışmalarını yoğunlaştıran Sahil Güvenlik Van Gölü Grup Komutanlığı, İl Emniyet Müdürlüğü Gemi Adamları ve Seyir Hizmetleri Büro Amirliği ile Su Altı Grup Amirliği ekipleri, AFAD ve Büyükşehir Belediyesi dalgıçları her yerde Rojin'i arıyor. Bölgeye gelen "Kurbağa adamlar" da su altı görüntüleme cihazları ve botlarla hem gölün derinliklerinde hem de kıyı bölgelerinde Kabaiş'in bulunmasına yönelik çalışma yürütüyor. Günlerdir kendisinden haber alınamayan Kabaiş'in babası Nizamettin ve anne Aygül Kabaiş de Diyarbakır'dan Van'a gelerek çalışmaları yerinden takip ediyor.
NE OLMUŞTU?
Kabaiş, cuma günü akşam saatlerinde arkadaşlarına çakıl taşı toplamak için sahile gideceğini söyledi. Yolda annesiyle cep telefonuyla görüntülü görüşen ve bir büfeye de uğrayan Kabaiş, geldiği sahilde bir süre bankta oturarak Van Gölü'nü seyretti. Daha sonra kamera açısından çıkan genç kızdan bir daha haber alınamadı. Kabaiş'ten haber alamayan arkadaşları, dün sabah saatlerinde sahile giderek öğrenciyi aradıkları sırada cep telefonu ve kulaklığını buldu. Durumun haber verilmesi üzerine bölgeye yönlendirilen Sahil Güvenlik Van Gölü Grup Komutanlığı ile Van Emniyet Müdürlüğü Gemi Adamları ve Seyir Hizmetleri Büro Amirliği ile Su Altı Grup Amirliği ekipleri, Van Gölü'nde arama çalışmalarını yoğunlaştırdı.
SÜMEYYE AZİZ
Van'da 11 gündür haber alınamayan 14 yaşındaki Iraklı Sumaye Saed Muhammed Aziz (Sümeyye Aziz) ile ilgili yeni bir gelişme yaşandı. Van’da 11 gündür haber alınamayan Sumaye Saed Muhammed Aziz polis ekiplerinin çalışmaları sonucu İpekyolu’nda bir adreste bulunarak ailesine teslim edildi. Polis ekiplerinin arama çalışmaları sonucunda 11 gün sonra İpekyolu'nda bir adreste bulunan 14 yaşındaki Sümeyye ailesine teslim edildi.
EMNİYETTEN AÇIKLAMA
Van İl Emniyet Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Çocuk Şube Müdürlüğümüz ekiplerince yapılan çalışmalar sonucunda hakkında kayıp başvurusu bulunan çocuk Sumaye Saed Muhammed Aziz (2010 doğumlu) isimli kızımızın İpekyolu ilçesinde bir ikamette olduğu tespit edilmesi üzerine; 30.09.2024 tarihinde tespit edilen ikamete geçilerek kayıp kızımız Sumaye Saed Muhammed Aziz'e ulaşılmış ve ailesine kızımızın bulunduğu bilgisi verilmiştir.”
11 GÜN SONRA BULUNDU
İpekyolu ilçesine bağlı Bahçıvan Mahallesi’nde yaşayan 15 yaşındaki lise öğrencisi Iraklı Sumaye Saed Muhammed Aziz (Sümeyye Aziz) 19 Eylül’de okula gitmek üzere evden ayrılmış ve bir daha da haber alınamamıştı. Polis ekiplerinin çalışmaları sonucu Iraklı Sumaye Saed Muhammed Aziz (Sümeyye Aziz) İpekyolu’nda bir adreste bulunarak ailesine teslim edildi.
SEBAHAT'İN YAŞAM
MÜCADELESİ
Van’ın Başkale ilçesinde kaçırıldıktan sonra saldırıya uğrayan 17 yaşındaki Sebahat Tayan, yoğun bakımda yaşam mücadelesi veriyor.
26 Nisan'da kaçırılan 17 yaşındaki Sebahat Tayan, aynı gün gece saatlerinde bulundu. Kendisini silahla kaçıran amcasının oğlu Rüştü Tayan (31), 5 gün önce tutuklanarak cezaevine gönderildi. Rüştü Tayan'ın kardeşi Fırat Tayan ise Sebahat Tayan'ın yaşadığı eve, ağabeyi tutuklandığı için taşla saldırdı. 17 yaşındaki Sebahat Tayan, hastaneye kaldırıldı.
Sebahat’ı kaçıran kişi ve yakınları, aileye baskı yaparak şikayetlerini geri çekmeleri için tehditler savurmaya başladı. Yoğun bakımda yaşam mücadelesi veren Sebahat Tayan'ın ailesi, kendilerini güvende hissetmediklerini ifade ederek, kızlarının başına gelenlerin bir an önce son bulmasını istiyor. Aile, yaşananları yetkililere defalarca ilettiklerini, fakat saldırganlar hakkında henüz somut bir adım atılmadığını belirtiyor. Sebahat’ın kardeşi Furkan Tayan, "Bize, şikayetimizi geri almazsak öldürüleceğimizi söylediler" dedi.
TBMM’YE TAŞINDI
Van'da amcasının oğlu tarafından kaçırılan ve darp edilen 17 yaşındaki Sebahat Tayan, TBMM'ye taşındı.
Tayan'ın yaşadığı şiddet Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne taşındı. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit, yaşanan şiddeti, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş'a sordu.
"SEBAHAT BUNUN EN AÇIK GÖSTERGESİDİR"
Kaçmaz Sayyiğit vermiş olduğu soru önergesinde; "Kadın cinayetleri ile kadına yönelik şiddet ülkenin birincil gündemi olmaya devam etmektedir. Siyasi iktidarın kadın haklarına sorunlu bakışı, şiddeti önleyici koruma tedbirlerinin alınmaması, İstanbul Sözleşmesinin feshi ile 6284 Sayılı yasanın etkin kullanılmaması sorunun politik boyutunu yansıtmaktadır. Kadına yönelik şiddet, ülkenin tüm köşelerinde görülürken Van’da da faili erkek olan onlarca vaka yaşanmaktadır. Van’ın Başkale ilçesinde kaçırıldıktan sonra işkence edilmiş halde bulunan 17 yaşındaki Sebahat Tayan vakası da bunun açık göstergesidir. Tayan’ın yoğun bakımda olduğu belirtilirken ailesinin de failler tarafından tehdit edildiği belirtilmektedir. Tayan’ın ailesi, yetkili mercilere gerekli bilgilendirme ve şikayetlerde bulunmalarına rağmen herhangi bir somut adım atılmadığını ifade etmektedir." İfadelerini kullandı.
"2 YILDA 23 KADIN
KATLEDİLDİ"
Kaçmaz Sayyiğit şunları kaydetti:"Bu sebeple Tayan ailesi kamuoyunda duyarlılık çağrısında bulunurken birincil görevin icra makamına düştüğü açıktır. Çünkü icracı mevkide bulunanların failleri koruyan yaklaşımı, benzeri olayların artmasının temel sebebidir. Son verilere göre Ağustos 2024’te 31 kadın erkekler tarafından katledilmiştir. Yine Van’da bulunan Star Kadın Derneği’nin Kasım 2023’te açıkladığı raporda son 2 yılda Van’da 23 kadının erkekler tarafından katledildiği bilgisi paylaşılmıştır. Dolayısıyla ulusal ve yerel ölçekteki tablo, kadına yönelik devlet politikalarının durduğu yeri de göstermektedir."
Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit soru önergesinde Mahinur Özdemir Göktaş'a şu soruları iletti:
1- Van’ın Başkale ilçesinde kaçıldıktan sonra işkenceye maruz kalan 17 yaşındaki Sebahat Tayan’dan haberdar mısınız?
2- Van’ın Başkale ilçesinde erkek şiddetine uğrayan Sebahat Tayan’a ilişkin önerge tarihine kadar herhangi bir adım atılmış mıdır?
3- Sebahat Tayan ile ailesine yönelik koruma tedbirlerinin alınması amacıyla ilgili makamlarla görüşmeler yapılmış mıdır?
4- Van’da son 5 yılda kadına şiddet bağlamında yapılan şikâyet sayısı kaçtır? Başvurular sonucunda açılan kamu davası sayısı nedir? Bunun neticesinde kaç kişi ceza almıştır?
5- Van’da kadınlara yönelik şiddet ile kadınların katledilmesine yönelik Bakanlığınızda resmi veriler bulunmakta mıdır? Son 5 yılda Van’da kaç kadın erkek şiddetine uğramıştır, kaç kadın erkekler tarafından katledilmiştir?
6- Van’da Bakanlığınızın kadınlara yönelik şiddeti engellemeye yönelik herhangi bir çalışması var mıdır? Önerge tarihine kadar yapılan çalışmalar nelerdir?
ÖZGÖKÇE'DEN
AÇIKLAMA
Yaşanan olaylar ile ilgili Yeni Doğu Gazetesi'ne konuşan Kadın Aktivist Zozan Özgökçe, Van’ın Başkale ilçesinde akrabası tarafından işkenceye maruz kalan Sebahat Tayan, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde kaybolan ve arama çalışmaları halen süren Rojin Kabaiş ile İpekyolu ilçesinde 12 gün önce kaybolan Sümeyye Aziz hakkında açıklamalarda bulundu.
Son zamanlarda ülke genelinde artan vakalarla birlikte Van'da da benzer olayların çoğaldığını ifade eden kadın aktivist Zozan Özgökçe, ciddi ve caydırıcı cezaların uygulanması gerektiğini vurguladı. Özgökçe, "Yargı sisteminin tekrar gözden geçirilmesi, ciddi ve caydırıcı cezaların verilmesi ve bunların etkin bir şekilde uygulanması şart" dedi.
“CAYDIRICI CEZALAR VERİLMİYOR”
Şiddet, işkence, taciz ve kaçırılma olaylarında gerekli cezaların verilmediğini söyleyen Özgökçe,
“Ne yazık ki, failler genellikle kurbanların en yakınındakiler oluyor. Özellikle genç kadınlar, çocuklar ve genel olarak kadınlar üzerinde şiddet uygulayanlar, çoğunlukla aile içerisindeki kişiler. Herkes şu soruyu soruyor: 'Bir amca oğlu, nasıl olur da birini kaçırıp işkence yapabilir?' Bu cesareti nereden alıyorlar? Cevap basit: cezasızlıktan. Yargı sistemi faillere yeterli cezayı vermiyor. Verdiği cezalar da kısa bir süre sonra serbest kalmalarına neden oluyor. Ülkemiz bu duruma geldi; kişilere yönelik şiddet ve cinayet gibi suçlar cezasız kalıyor. Cezasızlık sürdükçe, bu tür suçlar da devam ediyor” diye konuştu.
“ETKİN SORUŞTURMA YÜRÜTÜLMÜYOR”
Olaylar sonrası etkin bir soruşturma çalışmasının yapılmadığının altını çizen Özgökçe, “Bir hafta içinde iki kişi kayıp, ne olduğu belli değil. Etkin bir soruşturma yürütülmüyor. Halkın ve toplumun yaşadığı ihlallerin sürekli tekrarlanıyor olması kabul edilemez. Artık bu durumun değişmesi gerekiyor. Yargı sisteminin kendisini gözden geçirip, ciddi ve caydırıcı cezalar vermesi ve bunları etkin bir şekilde uygulaması şart."
Şeklinde konuştu.