Van’da temmuz ayında yağışlı havalar son bahar havasını aratmıyor. İklim değişikliği nedeniyle yer değişen mevsim geçişleri Van’da yaşanan şiddetli yağış ve fırtına tarım arazililerine zarar verirken aynı zamanda sel ve su baskınları başta olmak üzere heyelan, yıldırım çarpması gibi afetlere de neden oluyor.
Van’da son günlerde etkili olan sağanak yağış ve sıcaklıklar tarım arazilerinin zarar görmesine neden oldu. Son zamanlardan artan yağışlar ile birlikte etkili olan sağanak yağışlar bazı bölgelerde yıkıma neden olurken tarım ile uğraşan üreticilerde sağanak yağış ve şiddetli fırtınadan nasibini aldı. Çaldıran’da etkili olan sağanak yağışlar yıkıma neden olurken Meteoroloji Genel Müdürlüğü kent genelinde etkili olacak sağanak yağış ve şiddetli fırtına nedeniyle vatandaşları uyardı. İklim değişikliği nedeniyle Karadeniz ve Ege bölgelerini aratmayan Van’da yapılan açıklamalara göre yağışlar etkisini sürdürecek. Gün içinde sıcaklıkların 33 dereceye çıktığı Van’da gece saatlerinde ise sağanak yağış ve fırtına etkili olacak.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden Uyarı: Kuzeydoğu Kesimlerde Kuvvetli Gök Gürültülü Sağanak Yağışlar Bekleniyor Beklenen Hadise: Gök Gürültülü Sağanak Yağış, Hadisenin Şiddeti: Kuvvetli Yağış Beklenen Yer: 09.07.2024 Salı günü öğle saatlerinden itibaren Gümüşhane, Bayburt, Erzincan, Erzurum, Kars ve Ardahan çevreleri ile Bingöl'ün ve Muş'un kuzey kesimlerinde yerel olarak kuvvetli sağanak ve gök gürültülü sağanak yağış bekleniyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Analiz ve Tahmin Merkezi, 09 Temmuz 2024 Salı günü saat 13:00-20:00 arasında Gümüşhane, Bayburt, Erzincan, Erzurum, Kars ve Ardahan çevreleri ile Bingöl'ün ve Muş'un kuzey kesimlerinde yerel olarak kuvvetli sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışların beklendiğini açıkladı. Bu bölgelerde ani sel, su baskını, yıldırım, yerel dolu yağışı, ani kuvvetli rüzgar ve kısa süreli fırtına ile ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması gerektiği uyarısında bulunuldu.
Geçerlilik Periyodu: 09.07.2024 13:00 - 09.07.2024 20:00 Oluşması Muhtemel Riskler: Ani Sel, Su Baskını, Yıldırım, Ulaşımda Aksamalar… Yağış Şiddeti Sınıflandırması: Hafif Yağış: 1-5 kg/m² Orta Kuvvette Yağış: 6-20 kg/m² Kuvvetli Yağış: 21-50 kg/m² Çok Kuvvetli Yağış: 51-75 kg/m² Şiddetli Yağış: 76-100 kg/m² Aşırı Yağış: 100 kg/m² üzeri
Van Gölü Havzası, 2019-2023 yılları arasında küresel iklim değişikliğinin etkisiyle büyük ölçüde su kaybı yaşamıştı.2024 yılında ise her ay bir önceki aya göre daha fazla yağış aldı. Son olarak mayıs ayında ise yaklaşık 120 milimetrelik bir rekor yağış gerçekleşti. Ancak havzada daha önceki dönemlerde Ekim ve Kasım aylarında düşen yağışın düşmemesi ve bu yağışların Mart, Nisan ve Mayıs aylarında gerçekleşmesi de mevsimlerin değiştiğini gösterdi. Uzmanlar, gerçekleşen bu yağışların ise yönetilmesi gerektiğini söylüyor.
“MEVSİMLERİN ARASINDAKİ DENGE BOZULDU”
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, küresel ısınmanın bir sonucu olarak yaşanan iklim değişikliğinin bütün dünyayı derinden etkilemeye devam edeceğini belirtti. Bu durumdan Türkiye de olmak üzere orta enlemlerde yer alan ülkelerin olumsuz etkileneceğini ifade eden Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “İçinde bulunduğumuz havzada da iklim değişikliğinin ciddi yansımaları oldu. Biz uzun yıllık periyotlara baktığımız zaman Van Gölü Havzası'nda iki yağış ekstremi karşımıza çıkıyor. Bunlardan biri Ekim ve Kasım ayları, diğeri de Mart ve Nisan aylarıydı. Yani bu iki ayda da ortalaması yaklaşık 100 milimetreler civarındaydı. Oysa iklim değişikliği ile birlikte havzada yaklaşık son 10 yıldır sıcaklıktaki artış, yağıştaki düşüş mevsimlerin arasındaki dengeyi bozdu. Sonbaharda 100 milimetreler civarında beklediğimiz uzun yıllık periyotlarda düşen yağışlar artık düşmüyor. Bu yağışlar kış aylarına ama büyük ölçüde de bahar aylarına kayıyor. Dolayısıyla Mart, Nisan ve Mayıs aylarında çok eksen yağışlar aldık. Şüphesiz bunlar büyük oranda havza açısından olumlu bir etki ama diğer taraftan sonbaharda düşmesi gereken yağışlar gerçekleşmedi. Bunu da kaçırmayalım. Dolayısıyla biz bir bütün olarak yılı düşündüğümüzde sıcaklıktaki artış ve buharlaşmanın şiddetinde bir azalma yok” dedi.
Bu yıl düşen rekor yağışların Van Gölü ile birlikte havzadaki irili ufaklı diğer gölleri de besleyeceğini hatırlatan Alaeddinoğlu, “Yani bir taraftan buharlaşmayla su kaybederken, diğer taraftan o toprağa sızan suyun yeraltından gölleri beslemesiyle göl seviyeleri belli ölçüde kendini koruyacak. Yani geçmiş yıllarda ki gibi Van Gölü'nde çok şiddetli bir çekilmeyle belki karşılaşmayacağız. Bunu havza açısından düşündüğümüzde ciddi bir sonuç aslında” diye konuştu.
“SÜRECİ YÖNETMEK DURUMUNDAYIZ”
Su yönetimini bir bütün olarak ele alınması gerektiğinin altını çizen Alaeddinoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü, “Tabii su yönetimiyle kastettiğimiz sadece suyun yönetimi değil, havzada tarımla uğraşan insanların sulama suyu konusu, kullanma ve içme suyu sorunlarını da beraberinde planlayacağımız bir yaklaşımı geliştirmek durumundayız. Aksi takdirde belki önümüzdeki yıllarda da ciddi bir su sorunu karşımıza çıkmayacak ancak biz bu havzada 1,2 milyon insan yaşıyor. Bu insanlar 2030'dan sonra buradan göç etmeyecek ve nüfus artmaya devam edecek. Dolayısıyla bugün yağışlı olabilir ve düşen yağışlar, havzada ihtiyaç duyduğumuz suyu karşılamış olabilir ama önümüzdeki yıllarda bizi ne bekliyor sorusunu tam olarak bilmiyoruz. Bilmediğimiz bir kavram, bir olgu üzerinden hareket etmeyip süreci yönetmek durumundayız.” Şeklinde konuştu.