Normal Doğum Eylem Planı kapsamında sezaryen ile doğum oranlarını azaltmak ve normal doğuma teşvik etmek amacıyla Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı öğretim üyeleri, araştırma görevlileri, başhemşire, ebe ve hemşirelerden oluşan sağlık çalışanlarına Normal Doğum Eylem Planı amacı, önemi, hedefleri, Bakanlık ve İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmaların anlatıldığı bir sunum düzenlenmiş olup sonrasında sezaryen oranlarını düşürmek için yapılabilecekler ve geliştirilmesi gereken konular üzerine istişare toplantısı gerçekleştirildi.
SEZARYEN DOĞUM NEDİR?
Sezaryen doğum, normal doğumun mümkün olmadığı ya da riskli olduğu durumlarda bebeğin anne karnından cerrahi bir kesiyle çıkarılması işlemidir. Anestezi altında gerçekleştirilen bu ameliyat, genellikle annenin sağlık durumu, bebeğin pozisyonu ya da çoğul gebelik gibi sebeplerle tercih edilir.
SEZARYEN DOĞUM KAÇINCI HAFTADA YAPILIR?
Sezaryen doğum, anne ve bebeğin sağlığını riske atmamak için genellikle gebeliğin 39. haftasından itibaren uygulanır. 39. haftada bebeğin akciğerleri ve hayati organları tam anlamıyla geliştiği için ameliyat bu dönemde güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir.
SEZARYEN DOĞUM HANGİ DURUMLARDA UYGULANIR?
Sezaryen, annenin veya bebeğin sağlığını riske atan durumlarda tercih edilen bir yöntemdir. Başlıca nedenler şunlardır:
Anneye Bağlı Nedenler:
Rahim yırtılma riski: Daha önce geçirilmiş rahim ameliyatları veya sezaryen doğum geçmişi bu riski artırabilir.
Tıbbi durumlar: Bel fıtığı, pelvik kemiklerde hareket kısıtlılığı gibi sorunlar.
HPV virüsü: Genital bölgede yaygın siğil varlığı durumunda normal doğum önerilmez.
Bebeğe Bağlı Nedenler:
Ters geliş: Bebeğin makat pozisyonunda olması normal doğumu riskli hale getirir.
Aşırı kilo: Bebeğin 4.000 gramın üzerinde olması doğum sırasında zorluk yaratabilir.
Doğum sırasında oksijen yetersizliği: Bebeğin stres altında olduğu ya da yeterince oksijen alamadığı durumlarda sezaryen tercih edilir.
Rahim açılmaması: Doğum sancılarına rağmen rahim açıklığının ilerlememesi durumunda ameliyata geçilir.
Plasenta previa: Plasentanın doğum kanalını kapatması durumunda sezaryen gereklidir.
SEZARYEN DOĞUM NASIL YAPILIR?
Sezaryen doğum, karın bölgesine yapılan cerrahi bir kesiyle gerçekleştirilir. Süreç şu şekilde ilerler:
Bikini bölgesinde yatay bir kesi yapılır (12-15 cm).
Rahim alt kısmına ikinci bir kesi yapılarak bebek çıkarılır.
Göbek bağı kesilir, plasenta çıkarılır ve rahim temizlenir.
Kesi bölgeleri katmanlar halinde dikilerek işlem tamamlanır.
NORMAL DOĞUM İLE SEZARYEN DOĞUM ARASINDAKİ FARKLAR
Doğum şekli: Normal doğum vajinal yolla gerçekleşirken, sezaryen cerrahi bir işlemdir.
Anestezi: Sezaryen doğumda anestezi uygulanır.
Riskler: Normal doğum daha kısa sürede iyileşirken, sezaryende enfeksiyon ve kan kaybı gibi riskler bulunur.
SEZARYEN DOĞUMUN AVANTAJLARI
Planlanabilirlik: Doğum zamanı önceden belirlenebilir.
Acil durum çözümü: Anne veya bebek için risk oluşturan durumlarda hızlı müdahale sağlar.
SEZARYEN DOĞUMUN DEZAVANTAJLARI
Anestezi ve cerrahi işlem riskleri taşır.
Ameliyat sonrası iyileşme süreci normal doğuma göre daha uzun olabilir.
Enfeksiyon ve kan kaybı riski daha yüksektir.
SEZARYEN DOĞUMDAN SONRA İYİLEŞME SÜRECİ
Ameliyattan 2 gün sonra duş alınabilir.
Dikiş yerleri genellikle 7-10 gün içinde iyileşir.
Normal aktiviteler yaklaşık 6 hafta içinde yapılabilir.
İlk günlerde yataktan kalkarken dikkatli olunmalıdır; yan dönerek kalkmak ağrıyı azaltabilir.
Sık Sorulan Sorular
SEZARYEN DOĞUM NE KADAR SÜRER?
Cerrahi işlem genellikle 30-45 dakika sürer.
SEZARYEN SONRASI GÜNLÜK HAYATA DÖNÜŞ NE ZAMAN OLUR?
Anne, hastaneden taburcu olduktan sonra genellikle kendi işlerini yapabilecek hale gelir.
SEZARYEN DOĞUMDA BEBEK KAÇ DAKİKADA ÇIKARILIR?
İlk kesi yapıldıktan sonra bebek genellikle birkaç dakika içinde çıkarılır.
PLANLI SEZARYEN DOĞUMUN AVANTAJLARI NELERDİR?
Doğum zamanı önceden belirlenerek tüm hazırlıkların tamamlanması sağlanabilir. Bu bilgiler sezaryen doğumla ilgili genel bir rehber sunmaktadır. Doğum planı oluşturulurken anne ve bebek sağlığı için doktor önerileri mutlaka dikkate alınmalıdır.
