İlhami Çakırtaş Emlak A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Çakırtaş, kira artış oranlarındaki yüzde 25 artış sınırının 1 Temmuz itibarıyla ortadan kalkmasının ardından oluşabilecek yanlışlar konusunda uyarılarda bulunarak yeni süreçle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Kira artış ile ilgili yeni dönemi değerlendiren İlhami Çakırtaş Emlak A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Çakırtaş, “Kira artış oranında yüzde 25'lik sınır, 1 Temmuz itibarıyla ortadan kalktı. Yeni kira oranı ev ve işyerlerinde yüzde 65,07 oldu. Beyan sırasında, her yıl yeniden değerleme oranında artan istisna tutarı toplam gelirden düşülüyor ve kalan kısım üzerinden yüzde 15’ten başlayarak vergi alınıyor. Bu uygulama, kira fiyatlarının tekrar artmasına yol açabilir” dedi.
“KURAL SONA ERDİ”
Konuyla ilgili Yeni Doğu Gazetesine açıklamalarda bulunan İlhami Çakırtaş Emlak A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Çakırtaş, “Son iki yıldır kira kontratı yenileme dönemlerinde yüzde 25 zam sınırı uygulanıyordu. Ancak, bu kural artık sona erdi. Kiralarda yeniden tüketici enflasyonu (TÜFE) belirleyici olacak. Biz, bu yüzde 25 sınırına sürekli karşı çıktık. Çünkü piyasadaki her ürüne ve devletin her alacaklarına her dönemde zam gelirken, mülk sahibinin kiralık evine yılda bir kere yüzde 25 sınır getirilmesi doğru değildi. Bazı kiracılar için mutlu edici bir şeydi, ama gelinen noktada kaldırılması gerekiyordu. Çünkü yüzde 25’lik sınır, biraz da kısıtlama gibi oluyordu. İnsanlar evini kiraya verme konusunda tereddüt ediyor, 'Boş kalsın' diyor veya evini verirken biraz daha yüksek vermeye çalışıyordu. Örneğin, evinin kira değeri 10 bin liraysa 15 bin lira istiyordu. Ama şu anda yüzde 25 oranı kaldırıldı. Bu süreçten sonra eskiden olduğu gibi TEFE/TÜFE geçerli olacak. Yıllık ödenen kiralarda bir yıllık kira artış oranını baz alıyorduk. Aylık artışlarda da o ayki TEFE/TÜFE kira artış oranı baz alınıyordu. Asıl önemli olan yüzde 25’in kaldırılmasıydı ve bu da gerçekleşti. Keşke hiç çıkmasaydı. TEFE/TÜFE ile artışlarımız devam etseydi belki şu anki kaos yaşanmamış olurdu. Ev sahibi ve kiracı kavgaları olmazdı, bu tip davalarla adliyeler meşgul edilmezdi” dedi.
“ASGARİ ÜCRETLİ KİRA ÖDEYEMİYOR”
Asgari ücret ve altında maaş alanın kira ödeyemez duruma geldiğini söyleyen Çakırtaş, “Gayrimenkul sektörü ülkede lokomotif rol üstleniyor. Emlak sektörünün temsilcileri olarak, yatırımcıların mülk sahibi olmasını önemsiyoruz. İkinci el olsun, sıfır olsun, bu sektörün canlı kalması çok önemli. Asgari ücretle çalışan bir vatandaşın veya 10 bin lira emekli aylığı alan bir vatandaşın bu kiraları ödemesi zor oluyor. Kendimizi onların yerine koyduğumuzda, bu maaşların yetersiz olduğunu düşünüyoruz. Devlet yetkililerine seslenmek lazım: Ortalama bir evin kirası 10 bin lira olmuşken, bir emekli maaşının 10 bin lira olması kabul edilemez. Emekliler, toplum, sendikalar, dernekler ve vakıflar da bunu dile getiriyor. Bu ayrı bir konu, ayrı bir sorun. Biz objektif ve tarafsız yaklaşmalıyız ama onları da düşünmeliyiz” diye konuştu.
VAN ŞARTLARINDA EMEKLİ MAAŞI 20 BİN OLMALI
Düşük bütçede maaş alan vatandaşların son dönemlerde yapılan fiyat artışlarıyla birlikte maaşlarında yükselmesi gerektiğini kaydeden Çakırtaş mülk sahiplerinin de düşünülmesi mağdur edilmemesi gerektiğini ifade etti. Çakırtaş, “Ekonomik şartları göz önünde bulundurursak, bir emekli maaşının 10 bin lira olması gerçekten çok üzücü ve vahim bir durum. En az 20 bin lira olması lazım. Daha üstü de olabilir ama Van şartlarında en az 20 bin lira şart. 20 bin lira dahi alsa, 10 bin lira kira verse kalan 10 bin lira ile nasıl geçinecek? Öte yandan, mülk sahiplerinin edindiği konutların kiralarını ve kiracıların haklarını da düşünmek gerekiyor” ifadelerini kullandı.
YÜZDE 25 NEDENİYLE YATIRIMLAR FARKLI ALANLARA KAYDI
Kira artışında uygulanan yüzde 25'lik sınır nedeniyle bazı yatırımcıların konut almaktan kaçındığını bu nedenle farklı yatırım alanlarına kaydığını anımsatan Çakırtaş, “Bu uygulamanın kaldırılmasıyla birlikte birikimini konuta yapan kişi sayısında da artış yaşanmasını bekliyoruz. Kira artışında yüzde 25'lik sınırın uygulandığı dönemde, konuta yatırım yapma konusunda tereddüt eden müşterilerimiz vardı. Vatandaşlarımız eskisi gibi değil. Bilgisayarında, cep telefonunda internet her an mevcut. Onlar, mevduat, borsa, sanal para ve yüzde elli banka faizi gibi diğer alternatifleri değerlendiriyordu. Yüzde 25 sınırı nedeniyle bazı müşterilerimiz gayrimenkulü ikinci planda düşünüyordu. Yüzde 25’in kalkmasıyla, gayrimenkule yatırımın biraz da olsa artmasını bekliyoruz. Yıllardır savunuyoruz; konut en ideal yatırım aracıdır, hiçbir zaman değerini kaybetmez” dedi.
“KİRALAR ARTABİLİR”
Yeni uygulanmaya başlayan uygulama ile birlikte kira artışının yaşanabileceğini belirten Çakırtaş, “Maliye Bakanlığı'nın yeni bir vergi düzenlemesi üzerinde çalıştığı duyumlarını alıyoruz. Evini kiraya verenlerin yılda bir defa beyanname vererek ödedikleri kira vergisi (Gayrimenkul Sermaye İradı-GMSİ) otomatik vergiye dönüşebilir. Bu kapsamda, iktidarın hazırladığı vergi paketine göre, kiracı kirasını her ay bankaya yatıracak. Banka, hesaba düşen kira parasının yüzde 20’sini (5’te 1’ini) vergi olarak kesip Maliye’ye gönderecek, geriye kalanı ev sahibinin hesabında bırakacak. Yeni düzenlemeyle, örneğin evini 10 bin lira kiraya veren ev sahibinin aylık kira geliri 8 bin liraya düşecek. Mevcut yasaya göre, bir yıl boyunca elde edilen kira gelirlerinin vergisi bir sonraki yıl beyanname verilerek ödeniyor. Beyan sırasında, her yıl yeniden değerleme oranında artan istisna tutarı toplam gelirden düşülüyor ve kalan kısım üzerinden yüzde 15’ten başlayarak vergi alınıyor. Bu uygulama, kira fiyatlarının tekrar artmasına yol açabilir” şeklinde konuştu.