DEM Parti Van Milletvekili Gülderen Varli, aradan 13 yıl geçmesine rağmen deprem ile ilgili bir tedbirin alınmadığını söyledi.
DEM Parti Van Milletvekili Gülderen Varlı, deprem tehlikesine karşı alınmayan önlemleri gündeme getirerek, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a yazılı soru önergesi verdi. Varlı, özellikle Van’da beklenen olası depremlere karşı gerekli adımların atılmadığını ve kentin deprem hazırlıkları konusunda ciddi eksiklikler olduğunu vurguladı.
"GÜNLÜK ÇÖZÜMLER ASIL SORUNU ÖTELER"
Varlı, 6 Şubat 2023 tarihinde Maraş Pazarcık ve Elbistan merkezli depremlerin ardından 11 ilde yıkımlar meydana geldiğini, on binlerce insanın yaşamını yitirdiğini hatırlatarak, Türkiye genelinde deprem hazırlıklarına dair eleştirilerde bulundu. Uzmanların, olası depremler için "günlük çözümlerin peşine düşüldüğünü" ve bu durumun asıl sorunu çözmekten uzak olduğunu ifade ettiklerini aktardı.
DEM Parti Milletvekili, Van’ın da Kuzey Anadolu Fay Hattı ile Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde yer aldığına dikkat çekerek, 23 Ekim ve 9 Kasım 2011 depremlerinde 644 kişinin hayatını kaybettiğini ve binlerce kişinin yaralandığını hatırlattı. Varli, “Van’da 2011’de yaşanan bu büyük felaketin izleri hala taze. Ancak aradan geçen yıllara rağmen gerekli tedbirler hala alınmış değil” dedi.
"DEPREM GERÇEKLİĞİ DİKKATE ALINMALI"
Varli, Van’ın bir deprem bölgesi olduğunu ve kentte son olarak 8 Eylül tarihinde Tuşba ilçesinde 3,8 büyüklüğünde bir depremin meydana geldiğini belirtti. Uzmanların, fay hatlarında sıkışmaların olduğunu ve yeni depremlerin kaçınılmaz olduğuna dikkat çektiğini söyleyen Varlı, bu durumun dikkate alınmadığını vurguladı. Van’da sıkça yaşanan artçı sarsıntıların da bir uyarı niteliğinde olduğunu ifade eden milletvekili, "Van’ın deprem gerçekliği göz ardı ediliyor. Olası depremlerde can ve mal kaybını önlemek adına gerekli tedbirler bir an önce alınmalı” diye konuştu.
TOKİ SORUNLARI HALA ÇÖZÜLMEDİ
Varlı, 2011 depremleri sonrasında Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından inşa edilen yapıların da sorunlu olduğunu belirtti. Bu binalarda yaşayan vatandaşların yaşadığı sıkıntılara değinen Varlı, "Depremin üzerinden yıllar geçti ama TOKİ konutlarındaki sorunlar hala çözülmüş değil. Vatandaşlarımız güvenli yaşam alanlarına kavuşmak için yıllardır bekliyor" dedi.
Varlı, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a şu soruları yöneltti:
Bu bağlamda;
1. Türkiye’de yaşanacak depremlerde ölüm ve yaralanma risklerini azaltmak amacıyla günübirlik tedbirler alındığı ve kalıcı çözümler planlanmadığı iddiaları doğru mu? Bu iddialar doğru ise bunun gerekçesi nedir?
2. Büyük bir yıkıma yol açan ve on binlerce insanın ölümüne sebep olan 6 Şubat 2023 depremleri sonrasında yapımı tamamlanan ve mağdur ailelere teslim edilen konut sayısı kaçtır?
3. 6 Şubat 2023 depremlerinden etkilenen depremzedelerin temiz su, barınma ve beslenme sorunlarına dair yapılan çalışmalar ve gelinen aşama nedir? Barınma, başta olmak üzere su, elektrik ve diğer ihtiyaçlara dair yapılan çalışmalar nelerdir?
4. Deprem bölgesi olan ve yıl içinde artçıların yaşandığı Van ilinde olası bir depremde kentte ve ilçelerinde var olan toplanma alanı sayısı kaçtır? Bu alanların konumları ve yerleri nerelerdir?
5. Olası bir Van depreminde, deprem sonrası müdahale ve kurtarma çalışmalarının koordinasyonu ve etkinliği konusunda ne tür tedbirler alınmaktadır? Acil müdahale ekipleri, ekipmanlar ve lojistik destek gibi konularda yeterli kaynak ve kapasite sağlanmış mıdır?
6. Van ilinde depreme ilişkin yıl içinde yapılan risk analizi sayısı kaçtır? Bu risk analizleri ne kadar süre ile yapılmaktadır? Eğer yapıldıysa, bu risk analizi sonuçlarına göre Van’da beklenen bir depremin büyüklüğü ve etkileri ne kadardır? Ve ne zaman açıklanacaktır?
7. Bakanlığınız ve ilgili kurumlar, olası bir Van depremi riskine karşı aldığı önlemler nelerdir?
8. Halkın deprem konusunda farkındalığını artırmak, deprem anında halkın güvenliğini sağlamak ve afet sonrası müdahale sürecini etkin bir şekilde yürütmek için kurumlara ya da kentte yaşayan halka verilen eğitimler var mıdır?
9. Van merkezi ve ilçelerinde kaç binanın yapı denetim kaydı bulunmaktadır? Kaç binanın zemin etüt raporu yapılmıştır? Kaydı bulunmayan ve etüt çalışması yapılmayan bina sayısı kaçtır?
10. Merkez ve ilçelerde dayanıklılık testi yapılan kaç bina vardır? Riskli bina sayısı kaçtır? Riskli olan binaların depreme dayanıklı hale getirilmesi için Bakanlığınız hangi çalışmaları yapmaktadır?
11. Van’daki kamu binaları, okullar, hastaneler, barınma alanları gibi riskli yapıların depreme dayanıklılığı ve güvenliği konusunda yeterli tedbirler alınmış mıdır? Eksiklikler varsa, bu konuda ne gibi düzenlemeler ve iyileştirmeler planlanmaktadır?
12. Van halkının afet durumunda nasıl hareket etmesi gerektiği konusunda son bir 13 yılda yapılan bilgilendirmeler nelerdir? Bu bilgilendirmeler ne sıklıkla yapılmaktadır?
13. Deprem anında iletişim altyapısı ve elektrik enerjisi gibi temel hizmetlerin sürdürülebilirliği konusunda alınan önlemler arasında sadece yine sosyal medya hesaplarını kapatmak mı yer almaktadır? Yoksa gerekli haberleşmenin sağlanması altyapı için gerekli önlemler alınmış mıdır? Alınan bu önlemlerin kontrolleri ne sıklıkla yapılmaktadır?
14. Acil durum iletişim ağları ve enerji kesintilerine karşı bulunan sistemler nelerdir?
15. 1999 yılından bu yana toplanan deprem vergisinin miktarı neden açıklanmamaktadır? Toplanan bu vergi miktarı nerelere harcanmıştır?
16. 2011 Van depreminden bu zamana kadar mağduriyetleri devam eden aile ve işyeri sahibi varsa bunun gerekçeleri nelerdir?